uatur. Decimum agebat annum Ludouicus, cum Vladislao patri fuo in ampliffimae quidem fed vehementer iam tum conuulfae,monarchiae gubernatione fucceffit. Optima, quam a lo Io anne Bornemisza tenerae aetatis fuae moderatore, viro fane integerrimo, ceterisque morum, et literarum magiftris accipiebat, inftitutio bonis omnibus fpem fecerat, fore, vt inueteratis, quae decefforis regis focordia inualuerant, reipublicae vulneribus feliciter confanatis, Hungariam ad priftinum rectum ordinem, floremque reuocaret: nam et confultationibus de republica libenter in tererat, et, vt non mediocri ingenii, iudiciique vi pollebat, accommodata plane et rebus, et temporibus confilia non raro prome. bat: placidam denique, quam a natura acceperat, indolem conftante quadam, fupra ae tatem grauitate ita temperabat, vt eum et amarent, et reuererentur fui. Verum fpes hae in ipfo ortu fere breui praefocatae funt. Illi enim, qui per Vladislai regis ignauiam omni metu foluto dominari, et cuncta pro libidine agere affueuerant, nullatenus fibi permittendum putauere, vt Ludouicus confultationibus, negotiisque occuparetur; merito quippe verebantur, ne eorumdem tractatione perpolitus, ac de communibus reipublicae malis clare edoctus, fenfim fuorum jugum excutere, ac Mathiae regis imitatione puer adhuc arbitrio fuo imperare inciperet, monebant igitur nequiffimi homines, ne teneram aetatem fuam literarum ftu. diis, grauioribusque regni curis attereret, non defore idoneos homines, qui pro eius non minus, quam regni falute effent eui gilaturi: id autem imprimis agebant, vt puerum regem ab eorum confuetudine abducerent, ex quibus communium malorum fontes, eosdemque obftruendi remedia edifcere, quorum confiliis, ac monitis opportune inftrui, ac ad dignas fummo imperante artes poffer erudiri ex aduerfo idmodi homines lateri illius funt adhibiti, per quos a rebus feriis ad ludicra traductus, in rerum omnium, quae in monarchia gerebantur, ignoratione conferuaretur. Primas porro in deprauanda regis indole partes habuit Georgius marchio Brandeburgicus eius cognatus, qui au lae Hungaricae re oeconomica peffimo tum loco conftituta, vel eo nomine a Ludouici, rei oeconomicae prorfus ignari, ac reapfe egeni principis familiaritate arcendus fuiffet, quod per effrenem viuendi licentiam et fuas, et opulentiffimae coniugis fuae opes omnes abliguriuerit, ac multum infuper ex priuato Vladislai regis auunculi fui peculio abfumferit. Hic igitur continuis commeffationibus, muficis concentibus, choreis, hiftrionum fpectaculis, morionum iocis, venatu, aucupiis, ac ceteris huius generis oblectamentis per vices obtrufis, pueri principis animum pedetentim ita corrupit, vt curas fummo imperanti proprias faftidire, et auerfari inciperet, nihilque iam aegrius ferret quam fi de reipublicae negotiis a quoquam officii caufa interpellaretur (a). Sic cum ille omnium, quae in regno fuo fus deque gerebantur, et ignarus, et incurius, annis aliquot folo nomine rex effe inciperet, facrofancta regis dignitas, et maieftas, quae Vladislao imperante euiluerat, aperte iam contemnebatur, monarchiaque fenfim in anarchiam defiit. Legis inftar iam tum adoptatum erat praepofterum fane principium: ad Hungariae falutem pertinere, vt rex cum inopia conflictaretur, ac militia omni deftitueretur, fecus fumma poteftate fua ad ty rannidem abufurum, dynaftas autem opibus, et diuitiis fupra regem ipfum affatim inftructos effe oportere: cumque rerum politica (a) Vide Sambucum ad Ranzani epitomen indice XXXVIII. Iftuánfium Hiftor. lib. VI. pag. 16. et fequ. rum peritiores obiicerent, peffime fane regno confultum iri, fi regi ad illud contra hoftes defendendum neruus, viresque defu erint, id refponfi iactabatur: ipfos tum mi. litiae onera vltro fubituros, operamque o mnem reipublicae tuendae impenfuros: ex quo deteftando plane principio id demum euenit, vt regnum ante florentiffimum a vi. cinis omnibus contemneretur: domi autem mala priora maxima in dies incrementa caperent; rex enim egeftate laborans, et militum legionibus carens praeterquam quod fceleftos, et dicto minime audientes regni dynaftas ad officium cogere nequiuerit, folo iam nomine imperans, precario potius omnia, quam pro poteftate agere neceffe habuit, apud dynaftas autem ex immenfa opum af. fluentia animorum elatio, factiones, et dif cordiae, rerum publicarum peftes maximae, funt exortae (a). (4) Brutus Hiftor M. S. lib. V. In Annal. reg. Hung. parte V. pag. 29. Ludouicus Tubero commentariorum de temporibus fuis lib. X1. §. IV. S. II. Hungarorum ftudia ad regi, regnoque Haec, quae reipfa poftea facta erant, cum |