mercibus, quæ Oftendam mitterentur, onerâffe: eam navem à prædone quodam Barkingenfi, cui nomen White, (is filii regis Caroli defuncti nomine piraticam faciebat) in ipfo Thamefis oftio oppreffam, atque inde Dunkirkam, quæ eo tempore in ditione Gallorum erat, fuiffe abductam: cum autem edicto majeftatis veftræ ann. 1647, et ann. rurfus 1649, aliquot etiam confilii regii decretis, in gratiam parlamenti Anglicani, cautum effe intelligerent, ne naves ullæ aut merces, illius belli tempore, quoquo obtentu Anglis ereptæ, in majeftatis veftræ portus quofcunque` afportarentur, venalefve effent, mififfe fe ftatim Dunkirkam procuratorem fuum, Hugonem Morellum negotiatorem, qui à domino Leftrado, illius oppidi per id tempus præfecto, reddi fibi fuam navem cum mercibus poftularet, cum eas præfertim magna ex parte adhuc integras, neque dum permutatas aut divenditas, in ipfo oppido deprehendiffet. Refpondit præfectus, fe regis Galliæ dono, ob navatam reipub. operam, præfecturam eam accepiffe: curaturum proinde, uti ea fibi pretium operæ fit. Hoc refponfo frustratus, poft magnum cum temporis tum pecuniæ difpendium, procurator domum revertitur. Petitores, quæ reftat fibi fpes, eam in veftra fola clementia atque juftitia repofitam effe vident; ad quam per noftras literas faciliorem fibi aditum fore crediderunt: ea ne defit hominibus, contra jus omne et repetita veftra interdicta fpoliatis, rogamus. Quod tamen fi impetrabimus, quandoquidem hoc fanè æquiffimum videtur, ab infita æquitate veftra, potius quam rogatu noftro, impetratum id effe ftatuemus. Majeftatis veftræ ftudiofiffimus, OLIVERIUS, Protector Reip. Angliæ, &c. Weftmonafterio, Maio, 1656. OLIVERIUS Protector Reip. Anglia, &c. Excelfis et præpotentibus Dominis Fœderati Belgii Ordinibus, S. D. Excelfi et præpotentes Domini, amici chariffimi; Demonftrârunt nobis, per libellum fupplicem Joannes Brunus, Nicolaus Gulielmus, aliique Londinenfes, fe, cum in navem, cui Bonæ Efperantza Londinenfi nomen inditum erat, in Orientalem Indiam navigaturam, fortem quifque fuam fuam contuliffet, procuratori fuo negotium dediffe Februario menfe 1644, ut bis mille quadringentas libras Belgicas ad illius navis periculum præftandum Amfterodami curaret: ea navis cum in itinere, ad oram ipfam Indiæ, ab Hollandica quadam, quæ ex navibus orientalis illius focietatis erat, capta effet; qui præftando periculo fe obligaverant, pactam pecuniam numerare recufaffe; et fextum jam annum poffe noftros, qui fumma cum affiduitate maximifque impenfis jus fuum perfecuti funt, dilationibus variis eludere. Quod cum petitoribus grave admodum atque iniquum videatur, et nonnulli ex iis qui fe obligârunt vel jam diem obierint vel folvendo non fint, nequid fortè ad priora damna fummi difcriminis accedat, magnopere à vobis petimus, ut per tot annos in foro jactatis ac propriè naufragis iftis veftram æquitatem portum effe atque perfugium velitis; utque de caufa fua, quam illi juftiffimam effe confidunt, primo quoque tempore judicium fiat. Vobis interim omnia ad Dei gloriam, ecclefiæque præfidium, fauftè atque feliciter evenire volumus. Excelfarum et præpotentium dominationum veftrarum ftudiofiffimus, OLIVERIUS, Prot. Reip. Angliæ, &c. Weftmonafterio, Maio, 1656. OLIVERIUS Protector Reip. Anglia, &c. Excelfis et præpo tentibus Dominis Fœderati Belgii Ordinibus, S. D. Excelfi et præpotentes Domini, amici chariffimi; Conqueruntur apud nos graviter iidem, de quibus antea circa idus Septemb. fuperioris anni literas ad vos dedimus, Thomas et Gulielmus Lower, defuncti Nicholai Lower hæredes legitimi, fe adverfariorum fuorum five gratiâ five opibus oppreffos, quamvis caufa fua imprimis optima, et, cum id fatis non effet, literis etiam noftris ter deinceps commendati fuiffent, impetrare hactenus nullo modo poffe ut relictam teftamento hæreditatem adire fibi liceat: Ab Hollandiæ foro, ubi primùm actio instituta erat, veftram ad curiam rejecti, inde in Zelandiam tranfmiffi, (quæ tria in loca totidem noftras literas attulerunt) ab Zelandia nunc rurfus ad veftrum fummum judicium haud inviti remittuntur: ubi enim enim poteftas fumma eft, ibi æquitatem quoque fummam effe fperant: fi ea fpes fallat, elufi atque irriti, poft hanc tantam juris obtinendi caufâ concurfationem fuam, quem demum confiftendi locum habituri fint, nesciunt; nam de literis noftris, fi his jam quartis nos viderint nihil proficere, non eft ut in pofterum quicquam fibi polliceantur. Nobis certè gratiffimum erit, fi poft tot rejectiones, facto fine mora iudicio, hæredes plurimum quidem in æquitate atque justitia veftra, aliquid etiam in authoritate apud vos noftra præfidii fibi fuiffe intellexerint. Quorum de altero non dubita mus, alterum vel amicitiæ noftræ daturos vos effe confidimus. Excelfarum et præpotentium dominationum veftrarum ftudiofiffimus, OLIVERIUS Protector Reipub, Angliæ, &c. Weftmonafterio, Maio, 1656, OLIVERIUS Protector Reipub. Anglia, &c. Sereniffima Sereniffime Rex; Cum mercatoribus quibufdam Anglis, à nonnullis mercatoribus Lufitanis ex focietate Brafilienfi, vecturæ commorationifque nomine, ann. 1649, et 1650, grandis pecunia debeatur, quæ pecunia à fupradicta focietate juffu majeftatis veftræ retinetur, expectabant quidem dicti mercatores uti ea pecunia ex conditionibus proximi fœderis jampridem fibi numerata effet. Verùm ne amputetur fibi fpes omnis ac ratio recuperandi fua debita verentur, ex quo intelligunt ftatuiffe majeftatem veftram ut quam pecuniam Brafilienfis focietas ipfis debu iffet in ærarium veftrum inferretur, utque portorii dimidia pars folvendis iis debitis impenderetur; atque hoc pacto mercatores legitimum duntaxat lucrum, five foenus pecuniæ fuæ, accepturi effent; ipfa forte interim funditùs intereunte. Quod nos nobifcum reputantes quàm durum fit, eorumque juftiffimis precibus victi, has noftras ad majeftatem veftram literas ipfis conceffimus: hoc potiffimum à vobis poftulantes, uti præftandum curetis, ut fupradicta focietas Brafilienfis hujus reipub. mercatoribus quamprimum fatisfaciat, tam de fumma pecuniæ cuique eorum debita, quam quam de fœnore quinquennali: cum hoc et per fe juftum fit, et fæderi nuper vobifcum inito confentaneum: quod et nos eorum nomine à majeftate vestra peramicè petimus. Majeftatis veftræ ftudiofiffimus, OLIVERIUS Prot. Reip. Angliæ, &c. Ex palatio noftro Westmonafterio, die Julii, 1656. OLIVERIUS Protector Reip. Anglia, &c. Sereniffimo Principi CAROLO GUSTAVO, Suecorum, Gothorum, Vandalorumque Regi, &c. Sereniffime Rex; Cum amicitiam majeftatis veftræ, tanti principis rebufque geftis tam clari, meritò plurimi faciamus, tum is, cujus operâ fœdus inter nos arctiffimum fancitum eft, illuftriffimus dominus Christiernus Bondus, legatus vester extraordinarius neceffe eft gratus nobis et commendabilis hoc nomine imprimis fuerit. Hunc itaque hac legatione laudatiffimè perfunctum, non fine fumma cæterarum etiam virtutum egregiarum laude, ad vos dimittendum cenfuimus: ut qui antea in pretio apud vos atque honore fuit, nunc uberiores affiduitatis atque prudentiæ fuæ fructus ex hac noftra commendatione percepiffe fe fentiat. Quæ reliqua tranfigenda funt, de iis legationem brevi mittendam ad majeftatem veftram decrevimus: quam interim Deus incolumem defendendæ ecclefiæ fuæ reique Sueciæ columen confervet. Majeftatis veftræ ftudiofiffimus, OLIVERIUS Prot. Reip. Angliæ, &c. Ex palatio noftro Westmonafterii, Julii An. Dom. 1656. OLIVERIUS Protector Reipub. Anglia, &c. Sereniffimo Prin cipi LUDOVICO Gallia Regi, S. D. Sereniffime Rex, amice ac foederate chariffime; Detulerunt ad nos, per libellum fupplicem, mercatores quidam Londinenfes, Richardus Baker ejufque focii, navem quandam Anglicanam ab fe conductam, cui nomen verna J. 1. culum the Endeavour, magifter Gulielmus Joppus, treque tredecim vini optimi culeis ex Tenariffa infula advehendis onuftam, dum inter Palmam et futam infulam curfum teneret, à quatuor navibus GalI fpeciem quidem onerariis, fed prædatorium in modum armatis, quibus Egidius de la Roche navarchus erat, pano ac vigefimo Novembris die, An. Dom. 1655, occupatam fuiffe, atque in Orientalem Indiam, quo is iter fibi elle prædicabat, cum omni onere ac plerifque nautarum abductam; reliquis quatuordecim ad Guineam Nigritarum in littus quoddam expofitis. Quod eo confilio Ægidius feciffe fe dictitabat, nequis eorum, ex terra tam longinqua et inhumana forte elapfus, teftimonio læderet. Fatebatur enim, fe neque mandatis inftructum, ut Anglorum naves caperet, neque alías quas poterat antea cepiffe, ut propterea quod inter Gallos noftramque remp. per eos ipfos dies conveniffe pacem non ignorabat: fed cum in Portugallia conftitutum fibi effet commeatus accipere, et ab adverfis ventis rejectus attingere ea loca non potuiffet, coactum fe, ad fupplendum quæ opus fibi effent, iis uti quæ in ifta nave reperiffet: credere fe proinde, illarum navium dominos de damno fatiffacturos. Damnum autem conftat fupra fedecim mille libras Anglicas, id quod ex juratis teftibus facile apparebit, mercatoribus noftris datum. Verùm fi tam levibus de caufis temerare acta principum religiofiffima, et quafi ludibrio habere, negotiatoribus quibufvis ob fua commoda licuerit, concidet profecto omnis pofthac foederum fanctitas, omnis principum fides atque authoritas obfolefcet, proque nihilo habebitur. Quapropter non rogamus tantum, fed majeftatis veftræ quam maximè intereffe arbitramur, ut qui regis fui fœdus, jufque jurandum fanctiffimum, primi omnium tam facile violare funt aufi, quamprimum dent pœnas tantæ perfidiæ atque audaciæ debitas; utque illarum interea navium domini de damno, etiam ipfo fuorum præjudicio, mercatoribus noftris fummam per injuriam illato, fa-, tisfaciant. Deus majeftatem veftram diutiffimè confervet, remque Gallicam contra communem utriufque noftrum hoftem tueatur atque fuftineat. Majeftatis veftræ ftudiofiffimus, Ex palatio noftro Westmonafterii, die Augufti An. Dom. 1656. OLIVERIUS |