deerit profectò qui vobis istam, quam vi atque armis sert. quæsivisse gloriamini, etiam sine armis citò eripiat. les Multos bellum auxit, quos pax minuit; si perfuncti F SPORTS & en Ne Sh bello, pacis studia neglexeritis, si bellum pax vestra testatque libertas, bellum tantummodò vestra virtus est, vestra summa gloria, invenietis, mihi credite, ipsam is pacem vobis infestissimam ; pax ipsa vestrum bellum alongè difficillimum, et quam putastis libertatem, servitus as vestra erit. Nisi per veram atque sinceram in Deum Has atque homines pietatem, non vanam atque verbosam, sed efficacem et operosam, superstitiones animis, religionis veræ ac solidæ ignoratione ortas, abegeritis, habeala bitis, qui dorso atque cervicibus vestris, tanquam jumentis insidebunt; qui vos etiam victores bello suam rez veluti prædam sub hasta non bellica nundinabuntur; sheet ex ignorantia et superstitione vestra, uberem quæstum facient. Nisi avaritiam, ambitionem, luxuriam mentibus, immo familiis quoque vestris luxum expuleritis, quem tyrannum foris et in acie quærendum credidistis eum domi, eum intus vel duriorem sentietis, immò multi indies tyranni ex ipsis præcordiis vestris intolerandi pullulabunt. Hos vincete in primis, hæc pacis militia est, hæ sunt victoriæ, difficiles quidem, et ineruentæ, illis bellicis et cruentis longè pulchriores; nisi hic quoque victores eritis, illum modo in acie hostem atque tyrannum, aut non omnino aut frustra vicistis : nam pecuniæ vim maximam in ærarium inferendi rationes posse calidissimas excogitare, pedestres atque navales copias impigrè posse instruere, posse cum legatis exterorum cautè agere, societates et fœdera peritè contrahere, si qui majus atque utilius ac sapientius in republica existimavistis esse, quam incorrupta populo judicia præstare, afflictis per injuriam atque oppressis opem ferre, suum cuique jus expeditum reddere, quanto sitis in errore versati, tum serò nimis perspicietis, cum illa magna repentè vos fefellerint, hæc parva vestro nune judicio et neglecta adversa tum vobis et exitio fuerint. Quin et exercituum et sociorum, quibus confiditis, fluxa fides, nisi justitiæ sola authoritate retineatur: et opes atque honores, quos plerique sectantur, facilè dominos mutant: ubi virtus, ubi industria, et laborum tolerantia plus viget, eò transfugiunt, et ignavos deserunt. Sic gens gentem urget, aut sanior pars gentis corruptiorem proturbat: sic vos regios dejecistis. Si vos in eadem vitia prolabi, si illos imitari, eadem sequi, easdem inanitates aucupari ceperitis, vos profectò regii istis, vel eisdem adhuc hostibus, vel aliis vicissim opportuni; qui iisdem ad Deum precibus, eadem patientia, integritate, solertia freti, qua vos primò valuistis, depravatos nunc, et in regium luxum atque socordiam prolapsos, meritò subjugabunt. Tum verò, quod miserum est, videbimini, planè quasi Deum vestri pœnituisset, pervasisse ignem ut fumo pereatis: quantæ nunc admirationi, tantæ tunc omnibus contemptioni eritis; hoc solum quod aliis fortasse, non vobis, prodesse in posterum queat, salutare documentum relicturi, quantas res vera virtus et pietas efficere potuisset, cum ficta et adumbrata, duntaxat bellè simulando, et aggredi tantas, et progressus in iis tantos per vos facere valuerit. Non enim, si propter vestram sive imperitiam, sive inconstantiam, sive improbitatem tam præclarè facta dreta CONTRA INFAMEM LIBELLUM ANONYMUM. 731 | malè cesserunt, idcirco viris melioribus minus post hæc vel licebit vel sperandum erit. Sed liberare vos denuò tam facilè corruptos nemo, ne Cromuellus quidem, nec tota, si revivisceret, Brutorum natio liberatorum, aut si velit, possit, aut si possit, velit. Quid enim quisquam vobis libera suffragia eligendi quos vultis in senatum potestatem tum assereret, an ut suæ quisque factiones hominis per urbes, aut qui conviviis unctiùs vos, et majoribus poculis per municipia colonos ac rusticos exceperit, eum quantumvis indignum eligere possitis? ita non prudentia, non authoritas, sed factio et sagina, aut ex tabernis urbicis caupones et institores reipublicæ, aut ex pagis bubulcos, et verè pecuarios senatores, nobis creaverit. Illis nempe rempublicam commendaret, quibus vel rem privatam nemo committeret; illis ærarium et vectigalia qui rem suam turpiter prodegere? illis publicos reditus, quos depeculentur, quos ex publicis privatos reddant? an legislatores ut illi extemplò gentis universæ fiant, qui ipsi quid lex, quid ratio, quid fas aut jus, rectum aut curvum, licitum aut illicitum sit, nunquam intellexerint? qui potestatem omnem in violentia, dignitatem in superbia atque fastidio positam existiment? Qui in senatu nihil prius agant, quàm ut amicis pravè gratificentur, inimicis memores adversentur? qui propinquos sibi ac necessarios, tributis imperandis, bonis proscribendis, per provincias substituant, homines plerosque viles ac perditos, qui suarum ipsi auctionum sectores, grandem exinde pecuniam cogant, coactam intervertant, rempublicam fraudent, provincias expilent, se locupletent ad opulentiam atque fastum ex mendicitate hesterna ac sordibus repentini emergant? quis tales ferat servos furaces, dominorum vicarios? quis ipsos furum dominos ac patronos, libertatis idoneos fore custodes crediderit, aut illiusmodi curatoribus reipublicae (quingenti licet consueto numero sint ex municipiis omnibus hunc in modum electi) pilo se factum liberiorem putet, cùm et libertatis ipsi custodes et quibus custoditur, tam pauci tum sint futuri, qui libertate uti atque frui vel sciant vel digni sint? Libertate autem indigni, quod omittendum postremò non est, erga ipsos primum liberatores ingratissimi ferè existunt. Quis nunc talium pro libertate pugnare, aut vel minimum adire periculum velit ? non convenit, non cadit in tales esse liberos; utut libertatem strepant atque jactent, servi sunt et domi et foris, nec sentiunt; et cùm senserint tandem, et velut ferocientes equi frænum indignantes, non veræ libertatis amore (quam solus vir bonus rectè potest appetere) sed superbia et cupiditatibus parvis impulsi, jugum excutere conabuntur, etiamsi armis rem sæpiùs tentaverint, nihil tamen proficient; mutare servitutem fortasse poterunt, exuere non poterunt. Id quod Romanis etiam antiquis luxu jam fractis ac diffluentibus persæpè accidit; recentioribus multò magis; cùm longo post tempore Crescentii Nomentani auspiciis, et postea duce Nicolao Rentio, qui se tribunum plebis nominaverat, antiquam renovare gloriam, et rempublicam restituere affectarent. Scitote enim, ne fortè stomachemini, aut quemquam præter vosmetipsos inculpare possitis, scitote, quemadmodum esse liberum idem planè est atque esse pium, esse sapientem, esse justum ac temperantem, sui providum, alieni abstinentem, atque exinde demum magnanimum ac fortem, ita his contrarium esse, idem esse atque esse servum; solitoque Dei judicio et quasi talione justissima fit, ut quæ gens se regere seque moderari nequit, suisque ipsa se libidinibus in servitutem tradidit, ea aliis, quibus nollet, dominis tradatur; nec libens modò, sed invita quoque serviat. Quod etiam et jure et natura ipsa sancitum est, ut qui impos sui, qui per inopiam mentis aut furorem suas res rectè administrare nequit, in sua potestate ne sit; sed tanquam pupillus, alieno dedatur imperio; nedum ut alienis negotiis, aut reipublicæ præficiendus fit. Qui liberi igitur vultis permanere, aut sapite imprimis, aut quamprimùm resipiscite si servire durum est, atque nolitis, rectæ rationi obtemperare discite, vestrùm esse compotes; postremo factionibus, odiis, superstitionibus, injuriis, libidinibus ac rapinis invicem abstinete. Id nisi pro virili vestra parte feceritis, neque Deo neque hominibus, ne vestris quidem jam nunc liberatoribus, idonei poteritis videri, penes quos libertas et reipublicæ gubernatio, et imperandi aliis, quod tam cupidè vobis arrogatis, potestas relinquenda sit: cum tutore potius aliquo rerumque vestrarum fideli ac forti curatore tanquam pupilla gens, tum quidem indigeatis. Ad me quod attinet, quocunque res redierit, quam ego operam meam maximè ex usu reipublicæ futuram judicavi, haud gravatim certè, et ut spero, haud frustra impendi; meaque arma pro libertate, non solùm ante fores extuli, sed etiam iis ita latè sum usus, ut factorum minimè vulgarium jus atque ratio, et apud nostros et apud exteros explicata, | defensa, atque bonis certè omnibus probata, et ad ne orum civium summam laudem, et posterorum ad eremplum præclarè constet. Si postrema primis satis responderint, ipsi viderint; ego quæ eximia, que excelsa, quæ omni laude propè majora fuere, iis testmonium, prope dixerim monumentum, perhibui, band citò interiturum; et si aliud nihil, certè fidem nea liberavi. Quemadmodum autem poeta is qui epicas vocatur, si quis paulò accuratior, minimeque abnorma est, quem heroem versibus canendum sibi propor, ejus non vitam omnem, sed unam ferè vitæ actiomen, Achillis putà ad Trojam, vel Ulyssis reditum, vel Enre in Italiam adventum ornandum sibi sumit, reliquas prætermittit; ita mihi quoque vel ad officium, vel ad excusationem satis fuerit, unam saltem popularima meorum heroicè rem gestam exornasse; reliqua pretereo, omnia universi populi præstare quis possit? à post tam fortia facinora fœdiùs deliqueritis, si quid bis indignum commiseritis, loquetur profectò posterias, et judicium feret; jacta strenuè fundamenta fuisse, præclara initia, immò plusquam initia; sed qui opa exædificarent, qui fastigium imponerent, non sine commotione quadam animi desiderabit; tantis incœptis, tantis virtutibus, non adfuisse perseverantiam dolebit; ingentem gloriæ segetem, et maximarum rerum gerendarum materiam præbitam videbit, sed materie defuisse viros: non defuisse qui monere recta, bortari, incitare qui egregiè tum facta, tum qui fecissent, condecorare, et victuris in omne ævum celebrare laudibus potuerit. AUTHORIS PRO SE DEFENSIO, CONTRA ALEXANDRUM MORUM ECCLESIASTEN, LIBELLI FAMOSI, CUI TITULUS, “REGII SANGUINIS CLAMOR AD CŒLUM ADVERSUS PARRICIDAS ANGLICANOS," NIHIL equidem aut antea inauditum, aut mea tum ex- [FIRST PUBLISHED 1654.] ito atque nolenti à rebus maximis et gloriosissimis fcendis ad res obscuras, anonymorum latebras, et adersarii turpissimi per sequenda lustra atque flagitia ecessario sit descendendum. Quod etsi parum exorlenti honorificum et ad reddendos lectorum animos tentiores minus accommodatum esse videatur, habet men quod exemplo haud absimili, cùm viris optimis præstantissimis idem contigerit, consolari possit: quidem et Africanus ipse Scipio, postquam ea gesserat tibus nihil in eo laudis genere felicius aut majus popit, inclinatione rerum suarum perpetua et decrescente emper suæ virtutis materia usus esse videtur: et primò x quidem summus, atque Hannibale superior, mox contra hostem Syrum et imbellem legatus, tribunorum deinde impotentia vexatus, suam tandem communire villam Liternensem contra fures atque latrones coactus est: in hac tamen rerum suarum declivitate atque descensu par ipse semper sibi et æqualis dicitur fuisse. Unde ego, utque aliis aliundè monitis, quicquid sortis aut provinciæ dederit modò Deus, multò licet priore angustius, atque tenuius, id non aspernari erudior. Sed quemadmodum dux bonus, (quidni enim bonos in omni genere liceat imitari?) contra hostem qualemcunque boni ducis officium explebit; vel si hoc nimis invidiosum est, ut sutor bonus, ita enim vir sapiens olim philosophatus est, ex eo quodcunque est ad manum corio calceamentum quàm potest optimum conficiet, sic ego ex hoc calceamento (argumentum enim cùm instituissem dicere puduit) trito præsertim jam antea atque dissuto, siquid concinnare quod legentium auribus tantùm non fastidio sit potero, experiar. Parsurus utique omninò huic operæ, nisi accusationes mihi nescio quas falsas, et mendacia objecisset adversarius, quam ego maculam aut suspicionem adhærere mihi minimè volo. Quando hoc necessariò tollendum mihi onus est, dabit quisque veniam, uti spero, si populo qui non defui pridem et reipublicæ, mihimet nunc non defuero. " Quoniam itaque " tuam fidem," More, quam in ipso libelli titulo tu "publicam vocas, ego publicatam jamdudum et perditam scio, ita ultrò statim nobis obstringis, ut" siquid eorum in te agnosceres," quæ de te ego scripserim, " majorem in modum irascerere," ex ore imprimis tuo, quo laqueo solet improbus irretiri semper et capi, judicandum te omnibus atque damnandum addico. Cùm enim et ex perpetua calumnia, qua meum omne dictum aut factum in deterrimam partem trahis, meque obruere invidia quæris, et ex contumeliis quas semper iniquissimas undique in me arripis jaciendas, ex omnibus denique signis atque indiciis irre facilè appareat vehementissimè te, quamvis id usque neges, et apertissimè irasci, effugere non potes quin arguaris agnoscere in te ea, quæ vel “affinxisse” tibi | vel summorum hominum expectationi deesse,vel omnem me ais, vel in lucem protulisse. inter tot mala abjecisse curam existimationis vident, ut primùm de isto clamatore anonymo certum aliqua comperiendi facultas data est, hominem aggree De te, More, dictum hoc volo: quem ego (quamvis nunc, quasi insons omnium atque insciens falsò te cusari vocifereris) nefandi illius clamoris vel esse u thorem, vel esse pro authore haud injuria habendım statuo. Et cur sic statuam nunc audies. Prin ego, neque hoc leve putaveris, famam communem consentientem, constantem sum sequutus; neque eun solùm quæ populi vox, et ab antiquis Dea credita est, et à nobis hodie vox Dei nuncupatur, sed eam etiam, ut legitimè tecum agi intelligas, quam jurisperiti ab authoribus et probis et benè notis exortam, fidem adjį. cere testimonio docent. Verè hoc dico et religie, me toto biennio nullum neque popularem, neque pergrinum convenisse, cum quo de isthoc libello sermones mihi fuissent, quin omnes una voce te ejus authorem dici consentirent, neminem præter te alium nomina xx Duæ sunt res quarum ego te postulabam: altera injuriarum, altera flagitiorum. Injuriarum, quòd libelli in nos clamosissimi author extitisses; nam quòd populum Anglicanum satis lædere existimares te non posse, nisi me eximiè præter cæteros læsisses, id ego honori mihi potius, quàm contumeliæ duco. Flagitia verò tua commemorare, ut dignum erat, idcirco non gravabar, ut ostenderem, siquidem is est habendus clamoris author, qui edidit, et alius certè præter te nemo hactenus comparuit, quàmcasto ex ore clamor ille prorupisset. Quid tu ad hæc? negas te authorem illius libelli; et ita sedulò, ita prolixè negas, cùm tamen liber ille nequaquam tibi displiceat, ut magis mihi pertimuisse videare, ne illum librum scripsisse, quàm ne illa in te tot probra admisisse reperiaris; de quibus sic leviter et timidè, sed simul versutè ac veteratoriè te purgas, ut nemo non subesse ulcus perspiciat. Haud incallido fortasse consilio; nam quis unum libellum scripserit, quàm quis multa stupra fecerit, difficilior longè est pro-rent. Ita universim obtinuit hæc fama, ut te pessin batio; libellus sine arbitris confici potuit; hæc siue ipsum hujus rei testem producere. Recita tuum ipse sociis, et scelerum consciis non potuerunt: illic vestigia testimonium. penè nulla necessariò apparent; hic plurima indicia et præcedunt, et unà adsunt, et subsequuntur. Itaque, si pernegasses ad te librum illum pertinere, arbitrabaris eadem opera et fidem meam de reliqua tua vita saltem apud longinquos infirmari, et mea credulitate atque injuria, qua te scilicet temere violassem, tuam magna ex" parte levari infamiam : sin ire inficias de libello non posses, restare tibi hoc solum prævidebas, quo nihil difficilius erat aut acerbius, ut de moribus et flagitiis haud perfunctoriè respondendum tibi esset. Verùm ego nisi hoc doceo, nisi planum facio aut te authorem illius libelli famosissimi in nos esse, aut te satis causæ præbuisse cur pro authore meritò haberi debeas, non recuso quin abs te victus in hac causa cum dedecore atque pudore turpiter discedam; nullam à me culpam neque imprudentiæ, neque temeritatis, neque maledicentiæ deprecor. Prodiit hoc biennio anonymus et probrosus liber, “Regii sanguinis clamor ad cœlum adversus Parricidas Anglicanos" inscriptus; in quo libro, cùm Respublica Anglorum tota, tum nominatim "Cromuellus," eo quidem tempore nostrorum exercituum imperator, nunc totius reipublicæ vir summus, omni verborum contumelia laceratur secundùm eum, sic illi anonymo visum est, maledictorum pars maxima in me conjicitur. Vix suis integer schedulis liber iste in consilio mibi est traditus; ab eo mox consessu, qui quæstionibus tum præfuit, alter mittitur: significatum quoque est, expectari à me hanc operam reipub. navandam, ut huic importuno clamatori os obturarem. Verùm me, tum maximè, et infirma simul valetudo, et duorum funerum luctus domesticus, et defectum jam penitus oculorum lumen diversa longè sollicitudine urgebat: foris quoque adversarius ille prior, isti longè præferendus, impendebat; jamjamque se totis viribus incursurum indies minitabatur: quo derepente mortuo levatum me parte aliqua laboris ratus, et valetudine partim desperata, partim restituta, utcunque confirmatus, ne omnino Testimonium Mori, pag. 10. "Neque verò tacui, si cui fortè subiit aliquid ejusmodi "suspicari, sed palam et exertè respondi reclamans, coquestusque sum invito supponi mihi fœtum alienum, "siquidem illius auctor libri vel ex parte vel in totum "existimarer." Quamvis hoc falsum sit tacuisse te, aut reclamass quod plurimi testantur, qui te de eo libro et confitentem et gloriantem audierunt, dum hoc tutum tibi, aut lucro aut honori credidisti fore, hìc tamen vides, quam bre fuerit concepta altè, nec sine causa proculdubie, bea num opinio, ut ne familiaribus quidem tuis persuadere potueris, quo minùs "reclamantem” te et “ conquérentem" atque "invitum" illius libri authorem “ vel ex parte vel in totum existimarint." Quid si ego, qui te nostris partibus inimicissimum esse, et de republica nostra pessimè solere loqui intelligerem, hac plusquam fama nixus, hac hominum non vulgarium communi opinione atque consensu adductus, hoc pro certo sump sissem, te hunc libellum composuisse? Tu contra quid affers, quamobrem tantæ hominum, etiam amicorum tuorum consensioni de inimico nostro facilè haber fidem non debuerim? Factum negas. At quotesqui que est reorum, qui multis etiam testibus in judici convictus atque damnatus in ipso supplicii loco, the etiam pœna capitali jamjam plectendus est, pernegus crimen suum non soleat; immò secretum quodvis anteactæ vitæ facinus suum proferre in lucem non mali. cujus pœnas meritas dare se nunc dicat, quàm de llo crimine confiteri de quo sit condemnatus? Acredit quod is tum negat, cùm sententia jam lata, cùm expe dita et imminente jam securi, nibil juvat neque prodest negare: tu propterea, quòd prodest, quòd est cur me tuas, quòd manendum tibi in iis provinciis si faterere non esset, idcirco negas. Pacis articulos inter nos et Foederatas Provincias "Latinè conditos" vertisse te Articulus decimus. 200 Quòd si alterutra dictarum rerumpub. aliquem suum fuisse et esse hostem, et in sua dominia receptum esse, Te haut ibidem commorari per literas suas publicas alteri significaverit, tunc illa resp. quæ hujusmodi literas receperit, intra spatium viginti octo dierum tenebitur dieto hosti mandare, ut extra sua dominia exeat. Et siquis prædictorum hostium intra quindecimum diem non exiverit, singuli morte et amissione bonorum multabuntur. Articulus undecimus. Quod nullus hostis publicus reip. Angliæ in aliqua la oppida, vel alia loca recipietur; neque Domini Ordines Generales alicui hujusmodi hosti publico in locis prædictis, pecuniis, commeatu, aut alio quocunque modo auxilium, consilium, aut favorem dari permittent. Hæccine audis? quàm diligenter, quàm severè ab utraque republica tribus continuis articulis cautum atque provisum sit, nequis alterius hostis ab alterutra hospitio vel tecto recipiatur; qui hostis declaratus vel declarandus ab alterutra sit, ei ut aqua et igni ab altera sit interdicendum, ut morte etiam multandus sit, ni intra dies quindecim post denunciatum sibi discessum sarcinas collegerit? Hæccine, inquam, sine metu ac trepidatione audis? qui si hostis esse aut fuisse deprehendêris, nosque ut viros fortes decet, in sententia persistemus, neque articulos otiosos ad numerum duntaxat composuimus, ubi tua illa stipendia, et sacrarum historiarum professiones? cui de tota illa ditione intra paucos dies decedendum erit ; et relictis historiis, illa vitæ 3 tuæ fabula nequissima nescio quibus in terris peragenda. Quis enim hostis noster magis publicus est dicendus, quam is, qui libro famosissimo in vulgus edito totam Angliæ rempub. inhumanissimis verborum contumeliis proscindit atque dilaniat? latrocinii, cædis, perduellionis, impietatis, parricidii, immò novo prorsus vocabulo deicidii demùm incusat; omnes principes, populos, nationes in nos, tanquam iu monstra ac pestes generis humani ad arma, quantum in se est, concitat; et quasi ad commune atque sacrum bellum nobis inferendum hortatur? Hunc tu confecisse librum nisi pertinaciter negares, nullus nunc locus consistendi iis in locis tibi esset. Cum igitur tibi tam sit omnino periculosum fateri, cùm incolumitatis et commodorum tuorum, ac prope salutis tam vehementer intersit librum istum ejurare, cur tua inimici et improbissimi hominis negatio contra famam constantem, immò verò quod plus est, contra tot hominum satis perspicacium, et amicorum S aliquot tuorum opinionem valere debeat, non video. At enim dicis, non te solum negasse; testem habere "reverendum antistitem Ottonum," qui clarissimum Duræum "admonuerit te illius libri non esse auctorem, sibi probè notum auctorem longè alium." Itaque ex ipsis Duræi literis ostendam, neque probè hoc novisse Ottonum, neque testem omnino esse, vel siquid testatur, ex eo reddi te multo quàm antea suspectiorem. Ex Literis Duræi, Haga, April 1654. Quod ad responsum Miltoni ad eum librum, cui titulus Regii Sanguinis Clamor: equidem à ministro quodam Midelburgensi, qui Mori perfamiliaris est, certior sum factus, Morum non esse illius libri authorem, sed ministrum quendam Gallicum, quem Morus sub conditione silentii eidem nominavit. Et ex alteris Amsterodamo, April 1. 1654. Cum D. Ottono colloquutus sum; hic quidem acerrimè regius est, et Moro perquam intimus; idque mihi dixit, quod superioribus literis ad te scripsi, Morum non esse “ Clamoris Regii Sanguinis” authorem. Ex quibus hoc in primis nemo non intelligit, Ottono, ut qui partibus regiis addictissimus, nobis inimicissimus, Moro à secretis sit, ne si sua quidem fide quicquam afferat, credendum esse. Nunc autem cùm apertè fateatur Ottonus, quicquid hac de re sciat, abs te hausisse, tua sola authoritate niti, tuum hoc apud se depositum arcanum esse, non hoc Ottoni testimonium, sed tua adhuc sola negatio est : immò verò potiùs tua clara confessio dicenda erit, illius te libelli vel componendi vel procurandi cum paucissimis esse conscium; si non authorem, at certè socium et administrum; vel tua opera vel tuo consilio librum illum fuisse editum. Quod si ita est, ut est sanè per tuum testem, ex tuometipsius ore verisimillimum, equidem haud metuo, ne te falsò insimulasse dicar, si vel authorem ipsum affirmaverim te, vel eodem numero habuerim. Quis non jam planè perspiciat, quàm penitùs ex sinu tuo liber iste prodierit? quàm non de nihilo constantissima de te ista fama invaluerit? verùm adhuc clarius hoc idem statim perspicere cuivis licebit. Jam enim à fama, quod postmodum apparebit, minimè fallaci, ne vocis invidia contra me utaris, ad justam probationem et compertissimos mihi testes transeo. Accipe in primis literarum partem, quæ haud ita multo pòst Lugduno Batavorum sunt datæ, quàm libellus iste clamosus Hage-Comitis est editus. Missæ sunt hæ literæ ad amicum quendam meum ab homine et docto et prudente, et rerum peritissimo, mihi satis noto, et in Hollandia notissimo: in quibus libelli cujusdam famosi facta mentione, hæc statim verba subjungit. : Litere Leidenses, Septemb. 27, stilo novo, 1652. "Nec majoris momenti est iste Mori liber, cui titulus Clamor Regii sanguinis ad Cœlum satisque vendibilis fuit, donec author illius vitiata Salmasii uxoris ancilla, ipse suam existimationem commaculavit." Hæ literæ, eodem puto mense, integræ sunt evulgatæ, inque actis diurnis apud nos quinto quoque die hebdomadæ prodire solitis, palam extant; ejusque authoritate |