Hibernia præter unam urbem tota, tu, exercitu trans- | regum res gestas, sed heroum quoque nostrorum fabulas misso, uno statim prælio Hibernicorum opes fregisti; factis exuperasti. Cogita sæpiùs, quàm caram rem, ab reliqua indies conficiebas; cùm repentè ad bellum quàm cara parente tua, libertatem à patria tibi commenScoticum revocaris. Hinc contra Scotos irruptionem datam atque concreditam, apud te depositam habes; quod cum rege suo in Angliam parantes, indefessus proficis- ab electissimis gentis universæ viris, illa modò expectaceris; regnum illud, quod omnes reges nostri octingen- bat, id nunc à te uno expectat, per te unum consequi tis annis non poterant, uno circiter anno perdomuisti, sperat. Reverere tantam de te expectationem, spem et Anglorum ditioni adjecisti; reliquas eorum copias, patriæ de te unicam; reverere vultus et vulnera tot validissimas tamen et expeditas, per summam despera- fortium virorum, quotquot, te duce, pro libertate tam tionem in Angliam tum ferè præsidiis nudatam, inopina strenuè decertarunt; manes etiam eorum qui in ipso impressione facta, Vigornium usque progressas, mag- certamine occubuerunt: reverere exterarum quoque nis itineribus assecutus, uno prælio delevisti; capta penè civitatum existimationem de nobis atque sermones; tota gentis nobilitate. Hinc alta pax domi: tum te, quantas res de libertate nostra, tam fortiter parta, de sed neque tum primùm, non minùs consiliis, quàm belli nostra republica, tam gloriosè exorta sibi polliceantur: artibus valere sensimus; id quotidie in senatu agebas, quæ si tam citò quasi aborto evanuerit, profectò nihil vel ut cum hoste pacta fides servaretur, vel uti ea, quæ æquè dedecorosum huic genti, atque pudendum fuerit: ex republica essent, mature decernerentur. Cum videres teipsum denique reverere, ut pro qua adipiscenda libermoras necti, privatæ quemque rei, quàm publica, atten- tate, tot ærumnas pertulisti, tot pericula adiisti, eam tionem, populum queri delusum se sua spe, et potentia adeptus, violatam per te, aut ulla in parte imminutam paucorum circumventum esse, quod ipsi toties moniti aliis, ne sinas esse. Profectò tu ipse liber sine nobis nolebant, eorum dominationi finem imposuisti. Parla- esse non potes; sic enim natura comparatum est, ut mentum aliud convocatur novum; concessa iis dun- qui aliorum libertatem occupat, suam ipse primus omtaxat, quibus par erat, eligendi potestate; conveniunt nium amittat; seque primum omnium intelligat serelecti; nihil agunt; cùm se invicem dissidiis et alter- viri: atque id quidem non injuria. At verò, si patronus cationibus diu defatigassent, animadvertentes plerique ipse libertatis, et quasi tutelaris deus, si is, quo nemo se rebus tantis exequendis, neque pares esse, neque justior, nemo sanctior est habitus, nemo vir melior, idoneos, ipsi sese dissolvunt. Deserimur Cromuelle; quam vindicavit ipse, eam postmodùm invaserit, id non tu solus superes, ad te rerum summa nostrarum rediit; ipsi tantùm, sed universæ virtutis ac pietatis rationi in te solo consistit; insuperabili tuæ virtuti cedimus perniciosum ac lethale propemodum sit necesse est : cuncti, nemine vel obloquente, nisi qui aut æquales in- ipsa honestas, ipsa virtus decoxisse videbitur, religionis æqualis ipse honores sibi quærit, aut digniori concessos angusta fides, existimatio perexigua in posterum erit, invidet, aut non intelligit nihil esse in societate homi- quo gravius generi humano vulnus, post illud primum, num magis vel Deo gratum, vel rationi consentaneum, infligi nullum poterit. Onus longè gravissimum susesse in civitate nihil æquius, nihil utilius, quàm potiri cepisti, quod te penitùs explorabit, totum te atque inrerum dignissimum. Eum te agnoscunt omnes, Cro- timum perscrutabitur atque ostendet, quid tibi animi, muelle, ea tu civis maximus et gloriosissimus, dux quid virium insit, quid ponderis; vivatne in te verè illa publici consilii, fortissimorum exercituum imperator, pietas, fides, justitia, animique moderatio, ob quas evecpater patriæ gessisti: sic tu spontanea bonorum om- tum te præ cæteris Dei numine ad hanc summam dignium et animitùs missa voce salutaris: alios titulos nitatem credimus. Tres nationes validissimas consilio te dignos tua facta non norunt, non ferunt, et superbos regere, populos ab institutis pravis ad meliorem, quàm illos, vulgi licet opinione magnos, meritò respuunt. ante hac, frugem ac disciplinam velle perducere, remoQuid enim est titulus, nisi definitus quidam dignitatis tissimas in partes, sollicitam mentem, cogitationesque modus? tuæ res gestæ cùm admirationis, tum certè immittere, vigilare, prævidere, nullum laborem accutitulorum modum omnem excedunt; et velut pyrami- sare, nulla voluptatum blandimenta non spernere, dividum apices cœlo se condunt, populari titulorum aura tiarum atque potentiæ ostentationem fugere, hæc sunt excelsiores. Sed quoniam summis etiam virtutibus, qui illa ardua, præ quibus bellum ludus est; hæc te ventihonos habetur, humano quodam fastigio finiri ac ter- labunt atque excutient, hæc virum poscunt divino minari, non dignum est, sed tamen expedit, assumpto fultum auxilio, divino penè colloquio monitum atque quodam titulo patris patriæ simillimo, non evehi te edoctum. Quæ tu, et plura, sæpenumero quin tecum quidem, sed tot gradibus ex sublimi descendere, et ve- reputes atque animo revolvas, non dubito: uti et illud, lut in ordinem cogi, publico commodo, et sensisti et quibus potissimùm queas modis et illa maxima perficere, sustinuisti; regium nomen majestate longè majore et libertatem salvam nobis reddere et auctiorem. Quod aspernatus. Et merito quidem quod enim nomen, meo quidem judicio, haud alia ratione rectiùs effeceris, privatus sub jugum mittere, et ad nihilum planè redi- quàm si primùm quos laborum atque discriminum cogere potuisti, eo si tantus vir factus caperere, idem mites habuisti, eosdem, quod facis, conciliorum socios penè faceres, atque si gentem aliquam idololatram Dei cum primis adhibueris; viros sanè et modestissimos, et veri ope cùm subegisses, victos abs te coleres deos. Tu integerrimos, et fortissimos; quos tot mortes conspectæ, igitur, Cromuelle, magnitudine illa animi macte esto; tot strages ante ora editæ, non ad crudelitatem, aut te enim decet: tu patriæ liberator, libertatis auctor, cusduritiem animi; sed ad justitiam, et numinis reverentosque idem et conservator, neque graviorem personam, tiam, et humanæ sortis miserationem, ad libertatem neque augustiorem suscipere potes aliam; qui non modò denique eo acriùs retinendam erudierunt, quo gravio committi possit aut concredi, haud facilè quis dixerit. Deinde si ecclesiam ecclesiæ reliqueris, teque ac magistratus eo onere, et dimidio simul et alienissimo, pruden levaveris; nec duas potestates longè diversissimu civilem et ecclesiasticam, siveris inter se scortari; seque invicem promiscuis ac falsis opibus in speciem quidem firmare re autem vera labefactare ac demum subvertere: si vim omnem ab ecclesia sustuleris; vis autem vnquam aberit; quandiu pecunia, ecclesiæ toxicum, ventatis angina, enuntiandi evangelii merces, vi etiam að nolentibus coacta, erit; ejeceris ex ecclesia nummnarios illos, non columbas sed columbam, sanctum ipsam spiritum, cauponantes. Tum si leges non tot rogavera novas, quot abrogaveris veteres; sunt enim sœæpe i republica, qui multas leges ferendi, ut versificatores multa carmina fundendi, impetigine quadam prurient. sed leges quo sunt plures, eo ferè sunt deteriores; non cautiones sed cautes, tu necessarias duntaxat retinueris, alias tuleris, non quæ bonos cum malis eodem jug subjiciant, aut quibus, dum improborum fraudes præcaventur, quod bonis liberum esse debet, vetatur, sed quæ in vitia tantum animadvertant, res per se licitas abutentium ob noxam, non prohibeant. Leges enim ad frænandam maliciam solum sunt comparatæ, virtatis libertas formatrix optima atque auctrix est. Deinde si juventutis institutioni ac moribus melius prospexeris, quàm est adhuc prospectum, nec dociles juxta atq indociles, gnavos atque ignavos, impensis publicis aú æquum senseris, sed jam doctis, jam benè meritis doetorum præmia reservaveris. Tum si liberè philosophar volentibus permiseris, quæ habent, sine magistelli esjuspiam privato examine, suo periculo in lucem proferre: ita enim maximè veritas effloruerit; nec semidoctorum semper sive censura, sive invidia, sive tenuitis animi, sive superstitio aliorum inventa, omnemque seientiam suo modulo metietur, suoque arbitrio nobis impertiverit. Postremò si ipse neque verum neque sum, quicquid id est, audire metueris: eos autem minimè omnium audieris, qui sese liberos esse non credunt, nisi aliis esse liberis, per ipsos non liceat; nec studiosius aut violentius quicquam agunt, quàm ut fratrum non corporibus modò sed conscientiis quoque vincula injiciant; pessimamque omnium tyrannidem, vel pravarum consuetudinum vel opinionum suarum et in rempublicam et in ecclesiam inducant; tu ab eorum parte semper steteris, qui non suam tantummodo sectin aut factionem, sed omnes æquè cives, æquali jure libe ribus ejus causa, periculis ipsi suum caput objecêre: | tram proculdubio rectè commiseris; immo quibus tutios Non illi quidem ex colluvione vulgi, aut advenarum, non turba collectitia, sed melioris plerique notæ cives, genere vel nobili, vel non inhonesto, fortunis vel amplis, vel mediocribus; quid si ipsa paupertate aliqui commendatiores? quos non præda convocavit, sed difficillima tempora, rebus maximè dubiis, sæpè adversis, ad liberandam tyrannide rempubl. excitarunt; non in tuto aut curia sermones inter se atque sententias tantùm, sed manus cum hoste conserere paratos. Quòd nisi spes semper infinitas, atque inanes persequemur, in quibus tandem mortalium sisti aut confidi possit non video, si his horùmque similibus fides non habebitur. Quorum fidelitatis certissimum pignus, et indubitatum habemus, quòd pro republica vel mortem oppetere, si ita sors tulisset, non recusarint; pietatis, quòd implorato suppliciter dei auxilio, totiesque ab co insigniter adjuti, à quo auxilium petere, eidem gloriam tribuere omnem rerum prosperè gestarum consueverint; justitiæ, quòd etiam regem in judicium adduxerint, damnato parci noluerint: moderationis, quòd et eam experti jam diu sumus, et, quam ipsi sibi peperere pacem, si eorundem per injuriam rumpatur, quæ mala inde oritura sunt, ipsi primi sint persensuri, ipsi prima vulnera suis corporibus excepturi, deque suis omnibus fortunis atque ornamentis feliciter jam partis rursus dimicaturi; fortitudinis denique, quòd nulli unquam libertatem feliciùs aut fortiùs recuperaverint; ne arbitremur ullos alios posse diligentiùs conservare. Gestit clarorum virorum nomina commemorare oratio mea: te primum, Fletuode, quem ego ab ipsis tyrociniis ad hos usque militiæ honores, quos nunc obtines à summis proximos, humanitate, mansuetudine, benignitate animi eundem novi; hostis fortem et imperterritum, sed et mitissimum quoque victorem sensit: Te, Lamberte, qui vix modicæ dux manûs, ducem Hamiltonum juvenis, totius Scotiæ juventutis flore ac robore circumseptum, et progredientem retardasti, et retardatum sustinuisti: Te, Desboroe, te, Hualei, qui atrocissimas hujus belli pugnas vel audienti mihi vel legenti, inter hostes confertissimos expectati semper occurristis: Te, Overtone, mihi multis abhinc annis, et studiorum similitudine, et morum suavitate, concordia plusquam fraterna conjunctissime; te Marstonensi prælio illo memorabili, pulso sinistro cornu nostro, respectantes in fuga duces stantem cum tuo pedite, et hostium impetus propulsantem inter densas utrinque cædes vidêre: Scotico deinde bello, ut primùm Cromuelli auspiciis, tuo marte occupata Fifæ littora, et pate-ros esse in civitate arbitrantur oportere. Hæc si c factus ultra Sterlinium aditus est, te Scoti occidentales, te Boreales humanissimum hostem, te Orcades extremæ domitorem fatentur. .Addam et nonnullos, quos toga celebres et pacis artibus, consiliarios tibi advocasti, vel amicitia vel fama mihi cognitos; Huitlochium, Picheringum, Striclandium, Sidnamum, atque Sidneium, (quod ego illustre nomen nostris semper adhæsisse partibus lætor) Montacutium, Laurentium, summo ingenio ambos, optimisque artibus expolitos; aliosque permultos eximiis meritis cives, partim senatorio jampridem munere, partim militari opera insignes. His et ornatissimis viris et spectatissimis civibus libertatem nos fal satis libertas non est, quæ quidem à magistratibus exhiberi potest, is mihi ambitionis atque turbarum, quan libertatis ingenuæ studiosior videtur; præsertim con agitatus tot factionibus populus, ut post tempestatem cùm fluctus nondum resederunt, statum illam rereza optabilem atque perfectum, ipse non admittat. Nam et vos, ô cives, quales ipsi sitis ad libertaten vel acquirendam vel retinendam haud parvi interest nisi libertas vestra ejusmodi sit, quæ neque parari armis, neque auferri possit, ea autem sola est, qure pie tate, justitia, temperantia, vera denique virtute nata, altas atque intimas radices animis vestris egerit, veu deerit profectò qui vobis istam, quam vi atque armis | malè cesserunt, idcirco viris melioribus minus post hæc quæsivisse gloriamini, etiam sine armis citò eripiat. vel licebit vel sperandum erit. Sed liberare vos denuò Multos bellum auxit, quos pax minuit; si perfuncti tam facilè corruptos nemo, ne Cromuellus quidem, nec bello, pacis studia neglexeritis, si bellum pax vestra tota, si revivisceret, Brutorum natio liberatorum, aut atque libertas, bellum tantummodò vestra virtus est, si velit, possit, aut si possit, velit. Quid enim quisvestra summa gloria, invenietis, mihi credite, ipsam quam vobis libera suffragia et eligendi quos vultis pacem vobis infestissimam ; pax ipsa vestrum bellum in senatum potestatem tum assereret, an ut suæ quislongè difficillimum, et quam putastis libertatem, servitus que factiones hominis per urbes, aut qui conviviis uncvestra erit. Nisi per veram atque sinceram in Deum tiùs vos, et majoribus poculis per municipia colonos ac atque homines pietatem, non vanam atque verbosam, rusticos exceperit, eum quantumvis indignum eligere sed efficacem et operosam, superstitiones animis, religi- possitis? ita non prudentia, non authoritas, sed factio onis veræ ac solidæ ignoratione ortas, abegeritis, habe- et sagina, aut ex tabernis urbicis caupones et instibitis, qui dorso atque cervicibus vestris, tanquam ju- tores reipublicæ, aut ex pagis bubulcos, et verè pementis insidebunt; qui vos etiam victores bello suam cuarios senatores, nobis creaverit. Illis nempe remveluti prædam sub hasta non bellica nundinabuntur; publicam commendaret, quibus vel rem privatam nemo et ex ignorantia et superstitione vestra, uberem quæstum committeret; illis ærarium et vectigalia qui rem suam facient. Nisi avaritiam, ambitionem, luxuriam menti- turpiter prodegere? illis publicos reditus, quos depecubus, immo familiis quoque vestris luxum expuleritis, lentur, quos ex publicis privatos reddant? an legislaquem tyrannum foris et in acie quærendum credidistis tores ut illi extemplò gentis universæ fiant, qui ipsi eum domi, eum intus vel duriorem sentietis, immò quid lex, quid ratio, quid fas aut jus, rectum aut curmulti indies tyranni ex ipsis præcordiis vestris intole- vum, licitum aut illicitum sit, nunquam intellexerint? randi pullulabunt. Hos vincete in primis, hæc pacis qui potestatem omnem in violentia, dignitatem in sumilitia est, hæ sunt victoriæ, difficiles quidem, et in- perbia atque fastidio positam existiment? Qui in senatu cruentæ, illis bellicis et cruentis longè pulchriores; nisi nihil prius agant, quàm ut amicis pravè gratificentur, hic quoque victores eritis, illum modo in acie hostem inimicis memores adversentur? qui propinquos sibi ac atque tyrannum, aut non omnino aut frustra vicistis: necessarios, tributis imperandis, bonis proscribendis, ham pecuniæ vim maximam in ærarium inferendi ra- per provincias substituant, homines plerosque viles ac tiones posse calidissimas excogitare, pedestres atque perditos, qui suarum ipsi auctionum sectores, grandem navales copias impigrè posse instruere, posse cum le- exinde pecuniam cogant, coactam intervertant, remgatis exterorum cautè agere, societates et fœdera peritè publicam fraudent, provincias expilent, se locupletent contrahere, si qui majus atque utilius ac sapientius in ad opulentiam atque fastum ex mendicitate hesterna republica existimavistis esse, quam incorrupta populo ac sordibus repentini emergant? quis tales ferat servos judicia præstare, afflictis per injuriam atque oppressis furaces, dominorum vicarios? quis ipsos furum dominos opem ferre, suum cuique jus expeditum reddere, quanto ac patronos, libertatis idoneos fore custodes crediderit, sitis in errore versati, tum serò nimis perspicietis, cum aut illiusmodi curatoribus reipublicæ (quingenti licet illa magna repentè vos fefellerint, hæc parva vestro consueto numero sint ex municipiis omnibus hunc in nune judicio et neglecta adversa tum vobis et exitio modum electi) pilo se factum liberiorem putet, cùm et fuerint. Quin et exercituum et sociorum, quibus con- libertatis ipsi custodes et quibus custoditur, tam pauci fiditis, fluxa fides, nisi justitiæ sola authoritate retine- tum sint futuri, qui libertate uti atque frui vel sciant atur: et opes atque honores, quos plerique sectantur, vel digni sint? Libertate autem indigni, quod omittenfacilè dominos mutant: ubi virtus, ubi industria, et dum postremò non est, erga ipsos primum liberatores laborum tolerantia plus viget, eò transfugiunt, et igna- ingratissimi ferè existunt. Quis nunc talium pro libervos deserunt. Sic gens gentem urget, aut sanior pars tate pugnare, aut vel minimum adire periculum velit ? gentis corruptiorem proturbat: sic vos regios dejecistis. non convenit, non cadit in tales esse liberos; utut liSi vos in eadem vitia prolabi, si illos imitari, eadem bertatem strepant atque jactent, servi sunt et domi et sequi, easdem inanitates aucupari ceperitis, vos profectò foris, nec sentiunt; et cùm senserint tandem, et velut regii istis, vel eisdem adhuc hostibus, vel aliis vicissim ferocientes equi frænum indignantes, non veræ libertaopportuni; qui iisdem ad Deum precibus, eadem pati- tis amore (quam solus vir bonus rectè potest appetere) entia, integritate, solertia freti, qua vos primò valuistis, sed superbia et cupiditatibus parvis impulsi, jugum exdepravatos nunc, et in regium luxum atque socordiam cutere conabuntur, etiamsi armis rem sæpiùs tentave- prolapsos, meritò subjugabunt. Tum verò, quod mise- rint, nihil tamen proficient; mutare servitutem fortasse Frum est, videbimini, planè quasi Deum vestri pœnitu- poterunt, exuere non poterunt. Id quod Romanis etiam risset, pervasisse ignem ut fumo pereatis: quantæ nunc antiquis luxu jam fractis ac diffluentibus persæpè acadmirationi, tantæ tunc omnibus contemptioni eritis; cidit; recentioribus multò magis; cùm longo post temhoc solum quod aliis fortasse, non vobis, prodesse in pore Crescentii Nomentani auspiciis, et postea duce posterum queat, salutare documentum relicturi, quantas Nicolao Rentio, qui se tribunum plebis nominaverat, res vera virtus et pietas efficere potuisset, cum ficta et antiquam renovare gloriam, et rempublicam restituere radumbrata, duntaxat bellè simulando, et aggredi tan- affectarent. Scitote enim, ne fortè stomachemini, aut tas, et progressus in iis tantos per vos facere valuerit. quemquam præter vosmetipsos inculpare possitis, sciNon enim, si propter vestram sive imperitiam, sive in- tote, quemadmodum esse liberum idem planè est atque Constantiam, sive improbitatem tam præclarè facta esse pium, esse sapientem, esse justum ac temperantem, sui providum, alieni abstinentem, atque exinde demum | magnanimum ac fortem, ita his contrarium esse, idem esse atque esse servum; solitoque Dei judicio et quasi talione justissima fit, ut quæ gens se regere seque moderari nequit, suisque ipsa se libidinibus in servitutem tradidit, ea aliis, quibus nollet, dominis tradatur; nec libens modò, sed invita quoque serviat. Quod etiam et jure et natura ipsa sancitum est, ut qui impos sui, qui per inopiam mentis aut furorem suas res rectè administrare nequit, in sua potestate ne sit; sed tanquam pupillus, alieno dedatur imperio; nedum ut alienis negotiis, aut reipublicæ præficiendus fit. Qui liberi igitur vultis permanere, aut sapite imprimis, aut quamprimùm resipiscite si servire durum est, atque nolitis, rectæ rationi obtemperare discite, vestrùm esse compotes; postremo factionibus, odiis, superstitionibus, injuriis, libidinibus ac rapinis invicem abstinete. Id nisi pro virili vestra parte feceritis, neque Deo neque hominibus, ne vestris quidem jam nunc liberatoribus, idonei poteritis videri, penes quos libertas et reipublicæ gubernatio, et imperandi aliis, quod tam cupidè vobis arrogatis, potestas relinquenda sit: cum tutore potius aliquo rerumque vestrarum fideli ac forti curatore tanquam pupilla gens, tum quidem indigeatis. Ad me quod attinet, quocunque res redierit, quam ego operam meam maximè ex usu reipublicæ futuram judicavi, haud gravatim certè, et ut spero, haud frustra impendi; meaque arma pro libertate, non solùm ante fores extuli, sed etiam iis ita latè sum usus, ut factorum minimè vulgarium jus atque ratio, et apud nostros et apud exteros explicata, defensa, atque bonis certè omnibus probata, et að orum civium summam laudem, et posterorum as emplum præclarè constet. Si postrema primis satis responderint, ipsi viderint; ego quæ eximia excelsa, quæ omni laude propè majora fuere, iis monium, prope dixerim monumentum, perhibui, i citò interiturum; et si aliud nihil, certè fidem liberavi. Quemadmodum autem poeta is qui e vocatur, si quis paulò accuratior, minimeque abre est, quem heroem versibus canendum sibi prop ejus non vitam omnem, sed unam ferè vitæ actica Achillis putà ad Trojam, vel Ulyssis reditum, vel.E in Italiam adventum ornandum sibi sumit, relia prætermittit; ita mihi quoque vel ad officium, vei excusationem satis fuerit, unam saltem populari meorum heroicè rem gestam exornasse; reliqua p tereo, omnia universi populi præstare quis possit. post tam fortia facinora fœdiùs deliqueritis, si quid bis indignum commiseritis, loquetur profectò poste et judicium feret; jacta strenuè fundamenta fux præclara initia, immò plusquam initia; sed exædificarent, qui fastigium imponerent, non si commotione quadam animi desiderabit; tantis incap tantis virtutibus, non adfuisse perseverantiam di ingentem gloriæ segetem, et maximarum rerum a rendarum materiam præbitam videbit, sed mat defuisse viros: non defuisse qui monere recta, hư incitare qui egregiè tum facta, tum qui fecissent, c decorare, et victuris in omne ævum celebrare land potuerit. AUTHORIS PRO SE DEFENSIO, CONTRA ALEXANDRUM MORUM ECCLESIASTEN, LIBELLI FAMOSI, CUI TITULUS, "REGII SANGUINIS CLAMOR AD CŒLUM ADVERSUS PARRICIDAS ANGLICANOS," AUTHOREM RECTÈ DICTUM. [FIRST PUBLISHED 1654.] contra hostem Syrum et imbellem legatus, tribunorum deinde impotentia vexatus, suam tandem communire villam Liternensem contra fures atque latrones coactus est: in hac tamen rerum suarum declivitate atque descensu par ipse semper sibi et æqualis dicitur fuisse. Unde ego, utque aliis aliundè monitis, quicquid sortis aut provinciæ dederit modò Deus, multò licet priore angustius, atque tenuius, id non aspernari erudior. Sed quemadmodum dux bonus, (quidni enim bonos in omni genere liceat imitari ?) contra hostem qualemcunque boni ducis officium explebit; vel si hoc nimis invidiosum est, ut sutor bonus, ita enim vir sapiens olim philosophatus est, ex eo quodcunque est ad manum corio calceamentum quàm potest optimum conficiet, sic ego ex hoc calceamento (argumentum enim cùm instituissem dicere puduit) trito præsertim jam antea atque dissuto, siquid concinnare quod legentium auribus tantùm non fastidio sit potero, experiar. Parsurus utique omninò huic operæ, nisi accusationes mihi nescio quas falsas, et mendacia objecisset adversarius, quam ego maculam aut suspicionem adhærere mihi minimè volo. Quando hoc necessariò tollendum mihi onus est, dabit quisque veniam, uti spero, si populo qui non defui pridem et reipublicæ, mihimet nunc non defuero. NIHIL equidem aut antea inauditum, aut mea tum expectatione alienum, cùm libertatis causam primò accepi defendendam, usu venturum mihi arbitratus sum, si liberatores Patriæ, cives meos, unus præ cæteris publicè laudassem, tyrannorum jus infinitum atque injurium coarguissem, ut improborum omnium in me propè unum ferentur odia, atque redundarent. Prævidebam etiam tum bellum vobis, Angli, cum hostibus haud diuturnum, mihi cum perfugis, et eorum mercenariis sempiternum propemodum fore: ut quorum vos tela de manibus eripuissetis, eorum in me maledicta atque convitia eò acriùs conjicerentur. In vos ergo furor hostium atque impetus deferbuit: mibi, ut videtur, soli hujus belli reliquiæ supersunt; contemptissimæ quidem illæ, sed ut ferè sunt infirmorum impetus animalium, satis infesta. Non perditorum duntaxat civium, sed exterorum etiam ut quisque alienarum rerum plus nimio curiosus, ut quisque importunissimus, corruptissimusque est, in me involat, officii tantummodo mei satagentem; in me omne virus et aculeos diriget. Quo fit, ut quod plerique ad commendationem operis, et audientiam sibi faciendam præfari initio solent, se ab exili atque humili rerum materia ad res dictu gravissimas atque maximas aspirare, id mihi in præsentia nequaquam concessum sit; ut cui nunc contrà vel in- Quoniam itaque " tuam fidem," More, quam in ipso vito atque nolenti à rebus maximis et gloriosissimis libelli titulo tu“ publicam vocas, ego publicatam dicendís ad res obscuras, anonymorum latebras, et ad- jamdudum et perditam scio, ita ultrò statim nobis obversarii turpissimi per sequenda lustra atque flagitia stringis, ut" siquid eorum in te agnosceres,” quæ de necessariò sit descendendum. Quod etsi parum exor-te ego scripserim, " majorem in modum irascerere," ex dienti honorificum et ad reddendos lectorum animos ore imprimis tuo, quo laqueo solet improbus irretiri attentiores minus accommodatum esse videatur, habet semper et capi, judicandum te omnibus atque damnantamen quod exemplo haud absimili, cùm viris optimis dum addico. Cùm enim et ex perpetua calumnia, qua et præstantissimis idem contigerit, consolari possit: meum omne dictum aut factum in deterrimam partem siquidem et Africanus ipse Scipio, postquam ea gesserat trahis, meque obruere invidia quæris, et ex contumeliis quibus nihil in eo laudis genere felicius aut majus po- quas semper iniquissimas undique in me arripis jacientuit, inclinatione rerum suarum perpetua et decrescente das, ex omnibus denique signis atque indiciis iræ semper suæ virtutis materia usus esse videtur : et primò facilè appareat vehementissimè te, quamvis id usque dux quidem summus, atque Hannibale superior, mox neges, et apertissimè irasci, effugere non potes quin |