coloniae magno fane numero , ac non fine aerarii regii emolumento sunt deductae. Illi quidem fere per militiam cetera redimebant onera, Saxones autem Transfiluani quingentas insuper argenti marcas ( a), Scepufienses tercentas summo terrae principi annis fingulis numerare iubebantur (b). IV. loco veniunt varia tributoruin toti regno commu. nium genera , videlicet liberi, feu libertatis denarii, tum mardurinae, ac denique tributa, quae coloni finguli a seflionibus fuis annue pendebant : haec vt accuratius colligi poffent , fingulis colonorum centuriis finguli praeerant centuriones: quorum munus erat, pecuniam a centuriis suis acceptam parochiano comiti consignare: hic subinde conflata in vnum totius comitatus tributa Strigonium ad diem feftum S. Michaelis transmittere , atque tum demum debitam fibi , fti. pendii loco, tributi comitatus partem accipere iubebatur (c). Porro cum ex D. Stepbani fundatione, decimae omnes episcopis attributae fuerint (d), earumdem loco vicesimam partem fructuum in Hungaria (e), quins

(a) Vide priuilegium Andreae 11. Saxonil us Trans.

filuanis datum in libello Affertor libertatis Saxo.

num. (6) Ex priuilegio Stephani V. A. 1271. Saxoni' us

in Scepufio dato in Analectis Scepufi facri et

profani part. I. pag. 191. (c) Lege Colomanni regis decret. lib. I. cap. LXXIX. (a) s. Stepliani decret. lib. II. cap. LII. (e) In Andreae II. literis. A. 1234. datis diserte

habetur : Praeter vigésimam, quam ab ansiqno re. PALMA, P.I.

I

quagesimam vero in partibus Transliluanis (a) reges accipiebant. Atque hae, aliaeque tributorum publicorum fpecies pro temporum et rerum adiunctis iain auctae, iam diminutae vsque ad Carolum I. Robertum perdurarunt , qui eis abolitis A. 1342. lucrum camerae fubftituit : id quod in eo fitum erat, vt a quauis colonorum

sellione integra, curia, feu domo, idmodi portam habente, per quam currus foeno, vel frugibus onuftus intrare, et exire possit, nulla numeri hominum , domum eam incolentium , habita ratione, non plus , quam XVIII. denarii, fiue tres grossi nouae monetae Carolinae, aerario regio annis fingulis persoluerentur a quo onere ne regis quidem , aut reginae fubditi fuere exempti (b). Vectigal hoc lucri camerae per Ludouicum M. et Albertum reges confirmatum porro etiam obtinuit (c). Vt autem tributi huius valorem ad aetatis noftrae monetam reducamus : fciendum eft, cum denarios Carolinos , er Ludouiceos; tum vero grossos, non illos minores hodiernis fimiles, fed maiores intelligi oportere. Grossi hi lati appellabantur (d), paresque erant famige.

ges babent , decimas non exigemus , quia per hoc

populus grauatur. In Annal, reg Hung. pag. 235. (a) Decreti Alberti regis art. VII. In codice iuris

patrii. (b) Caroli I. decreti art. XIX. et XX. ibidem. C) Ludouici M. decreti A. 1351. art. IV. V. et XII.

ibidem. (d) M. Turotzius part. II. cap. XCVII. post descri.

ptam cladem, quain Hungari sub Carolo I. A,

ratis illis grollis latis Pragensibus (a). Neque arbitrarie haec a nobis alseri quis existimet: constar quippe, Ludouici Magni aetate, idmodi probitatis , ac ponderis cusos fuille grollos, vt eorum quinquaginta marcam vnam argenti , octo penfarum , feu vnciarum exaequaverint (b), qui valor profecto nonnifi maioris moduli , seu latis grossis conuenire poteft. lidem hi grossi maiores, poftquam Ludouico II. imperante B. V. Mariae effigie insigniri coeperunt, nouam marianorum, Hun. garis márius, appellationem funt adepti (c). Ex quibus omnibus copiose huc adductis, perspicuum fit, nomine lucri cameraé a sessionibus fingulis, nonnisi tres grossos maiores , liue marianos folui consueuille. Sed neque hoc tributi genus perpetuum fuit. Cum enim labente aeuo , quamplurimi seu priuata autoritate , feu regum gratia , aut conniuentia, subditos fuos à foluendo lucro camerae exe.

1330. a Bazarado Walachiae Wayuoda acceperunt, meminit Walachos magni pretii fpolia obtinuisse , ac nominatim multa marsupia latorum grofforum et florenorum. Nos ipfi aliquot Caroli I. latos

grossos spectauimus pluribus in cimeliis. (a) Eruditam differtationem cl, viri Gelafii Dobner e

scholis piis, de latis grossis Pragensibus vide in

Annal. reg. Hung. part. II. ad A. 1412. (6) Teftem huius habemus Nicolauin de Monoszlo,

Strigoniensem Archi - episcopum in literis A. 1353. datis, quas vide in conciliis cl. Péterfii Tomo 1.

pag. 171. (6) Vidé cl. Cornides in opere, quo genealogiam primorum regum illuftrat. pag. 85.

miflent, vt vix quidquam vtilitatis inde pro1467. veniret, Mathias Coruinus habitis A, 1467.

Budae comitiis , nomen ipsum lucri camerae
fuftulit, atque illius loco tributuni fifci rega-
lis inftituit , vi cujus in omnibus omnino pon
minus regiis, quam priuatorum ecclesiastico-
rum, et fecularium bonis, a singulis quinque
portis, florenus vnus femel in anno exigere-
tur (a). Sed , et hoc tributum , vt bello-
rum ferebat necessitas, a Mathia ipfo rege
non vna vice variatum fuit , vt ex eius de-
creris intelligitur (b). Rege hoc demortuo,
poftquain sub Vladislao II, et Ludouico II.
regibus , fummi imperantis autoritas col-
Japla fuit , nulla iam tributa erant perpetua;
fed fere ab ordinum regni pendebant arbi.
trio : quapropter eciam in Austriacorum prin-
cipum periodo, tantum tributi a portis colli-
gendi fubfidium, idque pro vno, duobus, aut
tribus folummodo annis, in generalibus re-
gni comitiis decerni folebat , quantum ad
praefentes necessitates fuffecturum existima-
batur (c). Superatis demum ciuilibus bellis
omnibus, 110ua, stabilisque contributio fub

(a) Literas Mathiae Coruini ad Poroniensein comi

tatuun datas, quibus in nouationis hujus causas com
plexus est, edidit cl. Pray in dissertatione de prie-

ratu Auranae pag: 52.
( Constitutionum A. 1474. art. I. et IX. decret.

Mathiae IV. 1478. art. I. II. et IV.
() Paslin id legere eft in comitiorum constitutioni,

bus, ac nominatim in Ferdinandi I. decret. XIX,
A. 1559. art, XI, c. XV.

Carolo VI. rege in Hungariam introducta est, ex qua ftatarius miles stipendia acciperet. V. fons reddituum regiorum fuere liberae , regiaeque ciuitates , quas vt peculium suum reges numero, et opibus augere , atque tueri pergebant. VI. auri, argenti, ac cuiusuis metalli fodinae , fiue quas reges ipfi coli faciebant, fiue quas priuatis concedebant ; Vnde census , quem Vrbaram dicimus , regi pendebatur (a). VII. falis fodinae cum in Hungaria , tum in Transsiluania , fingulare authoris naturae beneficium , nullo vnquam tempore exhauriendum. VIII. tricefimae in limitibus regni a quaeftoribus ,

mercibusue inde a regni Hungarici initiis exigi folitae. IX. in maritimis Dalmatiae ciuitatibus ve. ctigalis illius , quod naues exterae soluere tenebantur duae terciae regis erant; vna comitis (6). X, nonnulli ad sacram Hungariae coronam olim spectantes populi, nominatim autem Moldaui et Walachi regibus noftris annua tributa muneraque mittere consueuerunt (c). Atque hi fere sunt foutes

(a) Stephani V. literae A. 1271. datae in Anale

ctis Scepusi sacri, et profani. Pari. I. pag. 191. Ludouici I. decreti A. 1351, art. XIII. in cod,

iuris Par.
(6) Colomannus in priuilegio Tragurinis. A. 1108.

dato diserte habet : Introitus portus ciuitatis de
extraneis duas partes rex habeat, tertiam vero co:
mes ciuitatis , decimain autein episcopus. Apud

Lucium lib. III. cap. IV.
(c) Chronicou Turotzii parte II. cap. XCVII. et

Part. II!. cap. III. a XLIX,