Page images
PDF
EPUB

gina, Hungaros in communi illo furendi aeftu violentas manus cohibuiffe, vel inde certum eft, quod coaeuorum fcriptorum te ftimonio tranquille, fancteque in Hungaria confenuerit; id quod rurfus argumento eft, eam nec Bafilii excoecati; nec Andreae, Belae, ac Leuentae ducum in exilium actorum ream fuiffe, nec in Petro ad folium per vim intrudendo, praecipuas egiffe partes: quod iam alibi oftendimus.

SAMVEL ABA

REX III.

A. C. 1041.

S. I.

Samuel crudelibus artibus inaugurationem fuam extorquet.

Samuel Aba, quem coniurati Hungari interea folummodo, dum Arpadianae ftirpis principes in patriam redirent, ducem fibi aduerfus Petrum elegerant, neque regem creare tum intenderant (a), poftquam Alba re

(a) Hanc reipfa fuiffe mentem praecipuorum coniurationis capitum eruitur ex chronicí cap. XXXVI. In bis autem rebus gerendis, id eft feditione commouenda, et Samuele duce eligendo, tres de prin:

gali potitus, facrum regni diadema illic af feruari folitum, in fuam redegit poteftatem, eo iam cogitationes fuas transtulit, vt ritu folenni inauguratus, pleno iure Hungarici regni poffeffionem caperet. Obftabant confilio huic aliquot epifcopi, et regni primores, qui qui Petrum regem, cui coronationis tempore fidelitatis facramentum vltro dixerant, fine facrilegio exautorari, regnoque priuari poffe negabant; fed neque coniurati Hungari omnes id probabant: vt qui ardentiffimis votis exulum regiae domus ducum reditum opperiebantur, vt eosdem hereditario folio poftliminio reftituerent. In tam fibi contrariis geminae, quae tum Hungariam diuidebat, factionis ftudiis, haud facile fe voti damnatum iri praeuidens Samuel, quod bonis artibus nequibat, terrore incuffo extorquere ftatuit. Diffimulato igitur aliquamdiu irae impetu, ipfo facri verni ieiunii tempore A. 1041. epifcopos, proceres, 1041. nobilesque plurimos, confilii de republica cum eisdem ineundi fpecie, ad fe euocauit, atque ex eo numero, quinquaginta illuftres

cipibus regni, praecipui fuerunt. Vnus vocabatur
Viske, fecundus Toizlan, tertius vero Pezli, qui
libertas em gentis fuae quaerebant, et regnum rega-
li femini reftituere fideliter nitebantur. Id fi fide-
liter nitebantur, Samuelem regem velle, ac inau-
gurare non poterant. Ipfe etiam Biographus S.
Gerardi cap. XVII. diferte ait: Abbam, qui erat
comes palarii, illo Petro exturbato, regiam fili
autorisavem per vim surpasse,

viros, quos voluntati fuae aduerfari compe rerat, nil tale ominantes comprehendi, nulloque dato refpondendi fpatio, palis affigi iuflit (a). Crudeli hac caede peracta cum ceterorum omnium, qui illic aderant, animos vehementer perculfos effe cerneret, occafione vrendum ratus, in eorumdem comitatu Tfanadinum tetendit, eo confilio; vt ibidem per S. Gerardum loci epifcopum ipfo refurrectionis Chrifti die, qui eo anno in XXII. Martii inciderat, facro diademate incingeretur. Quo die illucefcente, epifcopi, principesque viri aliquot Samuelis nomine ad D. Gerardum nuncios mifere orantes, vt ad ca thedralem D. Georgii bafilicam veniret, nouum regem inauguraturus: quod cum ille fidei Petro regi datae memor, facere detrectaffet, Samuel epifcopi vnius abfentiam parui pendens, folenni pompa templum ingreffus, a ceteris antiftitibus vnctus, coronatusque fuit (b). Terminata inauguratione D. Gerar

(a) Biographus S. Gerardi cap. cit. Namque ipfis fanctis quadragafimae diebus, honeftiffimos quosque fui confilii viros fudibus, ac palis perinde vt immunmunda pecora interficere non dubitauit. Keza pag. 85. Nam viros quinquaginta confiliandi caufa in vnam domum euocauit, quibus in eadem inclufis, crimen non confeffos, nec conuictos legibus, capur fecit detruncari. Eadem refert chronicon cap. XXXVII. (b) Biographus cap. cit. Ipfo die dominicae refurre ctionis, vt pater eiusdem loci, Gerardus regio capiti diadema impofiturus adueniret, ab epifcopis, et principibus per boneftiffimos viros iuuitatur; as illo renuente reliqui pourifices regi coronam impo

dus fuggeftum confcendit, Samuelemque ob iniquam tot virorum illuftrium caedem acriter obiurgauit, quin etiam in regni per fraudem, ac vim occupati poenam, tertio poft anno, regni, ac vitae finem eidem vaticina-. tus fuit (a). Atque haec eft Samuelis regis coronationis hiftoria, cuius feriem ex D. Gerardi biographo potius, quam ex Simone Keza, et Turotzio texendam effe putauimus, propterea; quod hi quidem pleraque haec narrent, verum ordine admodum perturbato (b). His artibus regnum adeptus Samuel, vt aliquo clementiae argumento Hungaros fibi conciliaret, conftitutiones imprimis omnes a Petro rege latas, formamque regiminis ab eodem introductam antiquauit, tributa deinde, ac vectigalia, quibus ille gentem Hungaram contra, quam prius vfitatum fuit, fubiecerat, fuftulit, ac cuncta denique ad priftinum morem patrium, eum haud dubie, quem Geifa dux, ac D. Stephanus inftituerant, iuffit reuocari (c): qua indulgentia multorum praefertim de vulgo Hungarorum, antiqui moris ftudioforum, voluntates ad fe attraxit.

nunt, magnoque cleri, ex populi comiratu rex ornarus ecclefiam ingreditur.

(a) Vaticinium lege ibidem cap. XVIII.

b) Confule cl, Katona Hiftor. crit. Tomo I. pag. 617, et 623.

(c) Simon Keza pag. 83. Aha vero in regem confecrato, ea, quae Petrus ftatuerat, in irvitum reuocans, Hungarorum fcita iuffit obferuari. Et chro PALMA P. I.

T

S. H.

Henrici caefaris conatus pro reducendo Petro

irriti.

Haec inter Petrus, vt diximus, aegre fuga in Auftriam elapfus, inde ad Henricum III. caefarem fe contulit, eiusdemque pedibus aduolutus, veniam imprimis iniuriarum, quas antea eidem, Germaniae fines laceffendo, Bretislaumque Bohemiae ducem caefari refractarium copiis adiuuando, intulerat, deprecatus, maiorem in modum orauit, vt fe folio, vnde inique a fuis depulfus erat, reftitueret. Henricus difficilem fe initio fupplici praebuit; verum Adalberti marchionis Auftriae interceffione placatus, vt erat clementi, excelfoque animo, condonatis generofe iniuriis, operam, viresque omnes fe ad eum folio reddendum impenfurum eft pollicitus (a), quam promiffionem fuam iureiurando interpofito roborauit (b). Atque hac occafione pactio illa inita fuit, per quam

nicon M. Turotzii cap. XXXVI, Aba regali poreftate fublimatus, confecratus eft in regem, omnes autem conftirusiones, er exactiones, quas Petrus rex fecundum confuetudinem fuam conftituerat, Aba rex in irritum reuocauit.

(a) Hermannus Contractus ad A, 1041. Otto Frifingenfis Lib. VI. cap. XXXIII,

(b) Simon Keza pag. 84. Obligatus enim ei, Petro, erat iuramento Henricus III. vr ipfum in regnum Hungariae iterato collocares,

« PreviousContinue »