dam (a). Hac eadem occafione caefar, ve a cliente, cuius causa in bellum Hungaricum tantos fumcus profuderat, commodi quidpiam perciperet, aliquod tributorum, vel potius munerum genus in fignum clientelae fibi annis singulis pendendum Petro regi impoluit : quod onus etiam ab Andrea I. rege poftea hoc nomine caefar exegit. Atque fic regno tam illuftri auctis Romani imperij iuribus, ac finibus, laetus Henricus caefar lanceam illam a Petro rege sibi traditam, Romam Diuo Petro transmisit, in perpetuum aflertae Germanico imperio Hungariae mos numentum (b). Etsi porro clarislima lint scri (a) Herinannus Contractus ad A. 1045. Perrus rex Heinricum regem, in feftiuitate pensecoftes ad se inuitatum, magno apparatu fufcepit; et maximis muneribus donauit , eique regnum Pannoniarum principibus Hungariorum fidelitatem illi , et succes Joribus eius iuramento firmantibus, reddidit, quod tamen ab eo, ipfe dum viueret, poffidendum recepir. Coaeuo huic fcriptori consentiunt chronica nostra cap. XXXVIII. Sequenti vero anno reuerfus ot caefar in Hungariam, cui Petrus rex in ipfa Sana cra paschali pentecostali folennitate, regnum Hun. gariae cum deaurara lancea tradidit coram Hungaris fimul, et Teutonicis multis etiam infuper es magnificis muneribus caefar bonorificarus a rege, ad propria rediit cum gloria. (6) Clarum id fit ex literis Gregorii VIL. papae act Salamonein regem A. 1074 datis , in quibus haec leguntur. Nam ficut a maioribus patriae tuae coge nofcere potes, regnum Hungariae S. Romanae ecclefiae proprium ei; a rege Stepbano olim B. Pe. sro cum omni jure, et poteftate fue -obiarum , scriptorum testimonia , quae Hungariam hes tempeftate in S. Romani imperii clientelan concellille euincant : nun desunt tamen idee centiores, qui, vt primaeuam regui Hungárici libertatem tueantur, teftimoniorum horum fidem aut eleuare; aut certe mitius in. terpretari conentur. At nos id, quod verum eft, libere fentire, et citra ámbages fcribere foliti, reapse id accidiffe vltro con. cedimus; quin propterea gerti Hungaricae iniuriam inferamus. Et vero ex hac Petri regis regni traditione Hungaria aliquamdiu, etli satis aegre, in S. R. imperii clientela perftitit: Quin etiam Henricus Ifi, caesar, or. dinesque imperii ius inde aquifitum pro viri. bus tueri , persequique sunt adnili, vsque ad pacem A. 1052. cum Andrea I. com:pofi. 1052. tam. Salamone poftea in folium Hungari. -eum euecto, Henricus IV. caesar cunctis ini Hungariam iuribus A. i obž. renunciauit, ne-1013. que eadem vnquam deinceps recuperauit. Atque fic prtoribus Petrum inter, et Henricum pactis , pofteriori pactione derogatum, regnumque Hungaricum in pristinam liber deuote iradirum. Praeterea Henricus III. piae appellationis , attinere cognouis, v tačem vindicatum fuit , quam pluribus dein. ceps feculis , ad hodiernum vsque diem fartam tectamque seruauit. S. III. Noua in Petrum regem coniuratio. Henrico III. caefare in Germaniam reuerfo, mox iterum regni Hungarici quies, et tranquillitas turbari coepit ; pars illa regni primorum, cuius fides, et industria in reducen, do Petro antea eluxerat, praecipua, vt prolium erat, apud eum gratiam et autoritate pollere coepit, ron sine ceterorum inuidia; hos inter primi fuere comes Buda, quem in remouendis a successione regiae domus principibus, Petroque rege creando, plurimum olim elaborasle iam alibi diximus, tum comes Deuecber, ac denique recens e Sueuia in Hungariam adductus Guthkelęd (a). HoTum itaque confilio Petrus, contra omnes prudentiae leges, Hungaros, proceres, atque nobiles, qui in se olim Samuele Aba duce coniurauerant, rursus odio profequi , ac propalam insectari, contra datam ab Henrico caefare fidem, qui omnes vltro ad obsequium redeuntes venia donatos in gratiam receperat. Regis exemplo audaciores redditi partum illius proceres preffae diu vindictae frena impune laxare, Hungarosque modis (a) Chronicon cap. XVI. omnibus lacessere non dubitarunt (a). Cuin igitur hi priora redire tempora cernerent , ac e praesenti regis , atque ministrorum lecum agendi ratione multo adhuc grauiora fibi imminere mala non abs re praefagireit ; irritatis paulo vehementius animis, de excutiendo iugo, reuoeandisque ad regnum regiae domus principibus confilia clam agitare coeperunt: quo in numero cumprimis cenfebantur comes Viske, nec non Gyulae, olim Transsiluaniae capicanei, gemini filii: Bue, et Bukne : quorum etiam fubfidiis Andreas, ac Leuenta in Ruslin exules aleban. tur (b); occulta haec confilia poftquam e (a) Simon Keze cap. III. pag. 88. Reçe ergo Perro, et Hungaris, qui eum in regnum reduxcrunt , vin res, et potentiam refumentibus, coeperant elle in. Solentes. Chronicon isemn cap. XXXIX. Petrus vero rex per poteftatem regis Teutonicorum Henri ci III. elatus, non iam regnabat , fed porius ty. · rannidis suae crudclirare Hungariam deprimen lo flagellabat. Hae igitur fuere n uae in Perrin coniurationis caufae, non itein facca Henrico III. regni oblatio. (6) Simon Keza pág. 88. Qua de caufa omnes Hun gari follicite intendebant ; qualiter, amoto Perro filios Zár Ladislai reducere potuiflcnz. Chronicon item cap XXXIX. Eo tempore quidam magna. tes Hungariae defolationem regni gementes, et lie berationem Hungarine a tyrannide Petri cubientes, Endrae , Belae et Lenentae, qui de genere S. Ste: phani regis progeniri erant, intemeratam fidellatem feruabant, et eis per nuncios bona, quae has bere porerant, mittendo fideliter feruiebant. Erant autem ifti magnates: Viska, Bua, es Bukna, et alii corum cognasi 1 ininistris fuis Buda, et Deuecher didiciffet cere , mallent (a). Quapropter primo ve'1046. re anni 1046. infalutato rege ad comitia Tsa nadinum conuenere: in quibus vnanimi con- (a) Chronicon cap. cit. Es foram Hungarian cam magnis afflixis anguftiis, ut magis eligerent mori, quem ira miferabiliter viuere, uerunt, quod ftatim, vt ipfi in Hungariam introi- |