S. II. Salamonis regis inconftantia, viciffitudines, et obitus. Non vanum fuiffe magnatum, atque nobilium de Salamonis animi inconftantia metum, paulo poft euentus comprobauit. Anno enim vix euoluto ceffionis factae vfque adeo eum poenituit, vt, quo fibi viam rurfus ad folium praepararet, Ladislai regis vitae infidias ftruere non dubitauerit: quibus feliciter detectis comprehenfus, ac Vilegradenfl carceri inclufus, nonnifi menfe Augufto 1083 A. 1083. inde liberatus fuit, vt eleuationi corporis SS. Stephani, Emerici, et Gerardi intereffet, quos Gregorius VII. pontifex paulo prius in concilio Romae habito, fanctorum faftis adferipferat (a). Peracta hac folennitate bona Ladislai regis venia Ratifponam abiit, vt Iuditham reginam coniugem fuam, quae Henrici IV. fratris fui fumtibus illic alebatur, inuiferet. Verum illa alienis dedita amoribus, maritum regia priuatum poteftate, et exulem dedignata, non fine contemtu reiecit (b). Salamon illatae fibi a coniuge ignominiae impatiens, recta inde Ad (e) Chronicon cap. LVI. De fanctorum horum ca- montem conceffit, ad Anaftafiam reginam matrem, quae in eo loco, non tamen in monafterio priuatam, atque deuotam Deo agebat vitam: Hic dies aliquot commoratus cum a femina res humanas diu iam pertaefa nil ad recuperandum regnum feu opis, feu confilii acciperet, nouum iterum animo voluens facinus, non pietatis, ac poenitentiae caufa; fed vt occulta fua confilia eo certius, tutiusque contegeret, monachalem peregrini habitum ibidem induit, quo etiam habitu in Hungariam A. 1085. redux, vt regem eo faci-1085 lius falleret, Albae regiae in porticu bafilicae B. V. Mariae ceteris peregrinis, atque mendicis immixtus, ftipem a Ladislao petiit, atque accepit: eadem hac monachali vefte delufis, qua iter habuit, omnibus, Hungariam emenfus Salamon, non ad mare Adriaticum; fed verfus mare nigrum in Cumaniam euafit (a). Hic primum ille Kuteskio gentis permifit, licet nigratam, nam nec illa, nec ille coniugale foedus ad inuicem eatenus feruauerunt imo contra Apoftolum iam feipfos fraudare non ti muerunt. Erat autem ipfa foror Henrici IV. Saepe nominati, quae et ab ipfo iam duci Ratisponae fuftentabatur, etiam antequam maritus eius captiuaretur. (a) Congruunt haec cum Simonis Kezae narratione pag. 96. Vnde Ratifpona pe omni deftitutus rediit in Agmund, Admontem, ad reginam, Anaftafiam matrem, cum qua dies aliquor cobalitans, in vefte monachali deinde Albam venit, et cum Ladislaus frater eius in porticu ecclefiae B. Virginis, manibus propriis, pauperibus eleemofynam erogaret, ipfe fibi inter eos dicitur accepiffe, quem mox cog. nouit Ladislaus, vt infpexit; reuerfus autem La 1086 duci et genns fuum, et fata, et abdita fua pandit confilia, opem flagitans, ad coronam Hungariae recuperandam: pollicitus viciffim, fe in praemium nauatae fibi operae, vbi primum regnum recepiffet, Tranffiluaniam Kuteskio ceffurum et quoniam huic filia erat iam nubilis, hanc Salamon ruptis prioris matrimonii vinculis, fponfam fibi depopofcit (a). Kuteskius tam opulentae regionis fpe animatus, tamque illuftris affinitatis fulgore perftrictus, collecto magna cum diligentia exercitu A. 1086. Salamone comite, in Hungariam irrupit, finibusque regni ad Vngenfe vfque caftrum inundatis, viciniam omnem terrore compleuit. Verum Ladislaus per limitum praefectos tempeftiue de Cuma dislaus a diftributione eleemofynae, inquiri iuffit diligenter, non quod ei nocuiffet; fed ille malum vraefumens ab eodem, feceffit inde verfus mare Adriaticum, rectius dixiffet mare nigrum quo, Cu. maniae fines pertinebant. Equidem hoc iter Salamonis monachi habitu per Hungariam, ac ipfam adeo Albam regalem, alio tempore accidere non po. tuit, quam A. 1085. cun auxiliorum caufa in Cumaniam proficifceretur; biennio enim poft A. 1087. occubuit, nec vnquam deinceps mona. chum induit. (b) Chronicon noftrum cap LVI. non meminit itineris Ratifponam, ac inde Admontem a Salamone fufcepti, fed non multo poft eleuationem corporis SS. Stephani, et Emerici, eundem in Cumaniam fugifie narrat: Tandem fugiens adiit ducem Cunorum, qui vocabatur Kuresk, cui iurauit, quod Tranfiluaniam prouinciam proprietario iure iph traderet, et filiam eius in vxorem acciperet, fi ille in auxilium eius fuper Ladislaum veniret. norum moliminibus admonitus, tempori adfuit, victisque vno praelio hoftibus, Kuteskium vna cum Salamone in Cumaniam feliciter retrufit (a). Infelix ea expeditio adeo Kuteskii animum fregit, vt minime deinceps aleam auderet repetere. Salamon autem ira, ac dolore amens, vt fortunae fibi in Hungaria aduerfantis periculum alibi faceret, 1087 primo vere A. 1087. cum Tzelgo Cumanarum copiarum duce, fuperato Iftro, Bulgariam inuafit: fed et hic nihilo fauentiora expertus fata, Cumanis per Graecos internecione deletis (b) ipfe pariter pugnandum inter occubuit, resque Hungaricas inconftantia fua mifcendi finem fecit (c). Quod Salamonis mortis genus, et annus, quoniam fynchronorum teftimoniis ad liquidum demonftratur, non video, cur quis fuftinere porro velit chronicorum noftrorum fabulam ; Salamonem ab infelici eo praelio in folitudinem receffif fe, rerumque Diuinarum contemplationi intentum Polae in Iftria diem fuum pie obi (a) Idem ibidem. Dux autem Kutesk inani Spe feductus cum magna multitudine Cunorum inuadens Hungariam deuenit vfque ad prouinciam caftrorum Vng, et Borfua: quo audito Ladislaus irruit fuper eos, et contriti funt a facie eius, cecideruntque in ore gladii multa millia Cunorum. (b) Anna Comnena edit. Venetae pag. 150. Chroni con cap. cit. (c) Cecidiffe tum Salamonem teftatur fynchronus Bertholdus Conftantienfis ad A. 1087. et alii, quos vide apud cl. Cornides cap. VIII. Item apud cl. 3 hier de reginis Hung. pag. 75 1087 uiffe (a). Poftquam nempe ab A. 1087. quo ille pugnans occubuit, nulla eius deinceps fama ad Hungaros perueniffet, ac subinde Polae in Iftria Salamonis cuiusdam eremitae lypfana afferuari accepiffent Hungari, re non fatis examinata, vt dubiis, ac ab aetate noftra remotis in rebus fieri folet, labente aetate Polanum illum Salamonem eumdem omnino cum Salamone Hungariae rege fuiffe pronunciare non dubitarunt: cui opinioni et apud Hungaros, et apud Polanos occafionem dederit, quod in vetuftis monumentis adnotatum repererant, Salamonem regem monachali habitu contectum, Albae-regiae in Hungaria ftipem a Ladislao rege ac cepiffe. Sed cur ille tum eremitam induerit, iam fuperius fatis, vt nobis videtur, probabiliter explicuimus. Quamquam et illud euidenter oftendit, Salamonem eo, quem diximus, anno cecidiffe, quod coniux eius vidua regina Iuditha, accepto mariti mortis nuncio, 1088 mox anno infequente 1088. Vladislao Polo niae duci matrimonio collocata fuerit, vitamque porro vfque ad A. 1101. produxerit (b). Verum de hac etiam Chronici noftri compi ΙΙΟΙ (a) Simon Keza pag 97. Chronicon cap. LVI. |