Page images
PDF
EPUB

§. III.

Belli fortuna, et exitus.

Etfi porro Almus dux, in quem potiffimum odio ferebatur Stephanus, A. 1127. Bizantii 1127 obierat, vt tamen imperatori, qui eum viuentem protexerat, aegre faceret, a deftinato bello minime abftinuit: quod vt iure fe obmouiffe oftenderet, aliam longe eidem caufam praetexuit, quod nempe Hungari mercatores a Graecis militibus, qui ciuitati Branizobae, ad Sauum flumen fitae (a), praefidio impofiti erant, hoftilem in modum fpoliarentur (b). Quapropter aeftate A. 1128. 1128 traducto in Seruiam, Graecis obnoxiam, exercitu, Belgradum obfedit, atque etiam, quod a Graecis foederum fiducia fretis negligentius communitum erat, facili negotio expugnauit. Vrbs haec infuper folo aequata, murorumque, ac turrium lapides in Sirmien

mat Cinnamus lib. cit Rex Hungariae interim per-
ceptis iis, quae de fratre Almo ferebantur, per le-
gatos imperatorem roguit, vt finibus expelleretur
Romanorum. Renue, idque denegante Ioanne,
tranfmiflo Iftro Fc.

(a) Branizoba, aut Branizoua idem fignificat, ac agger,
aut propugnaculum Saui fluminis: e cuius fortaffe
ruderibus furrexit eiusdem Aluminis munimentum
in meridionali ripa collocatum, quod Zabach,
et Szabats dicimus.

(b) Nicetas Choniates: Id vero, inquit, praetexeba, tur, quod Branizohani Hunnorum mercatores Spo liarent, et peffime tractarent.

fem regionem funt traducti, vt iisdem ciuitas Zeugminenfis circumdaretur, firmiffimeque aduerfum Graecos communiretur (a). Neque hic hoftilitas ftitit; Seruia omnis, et pars Bulgariae ferro, et igne euaftata fuit. Violata hunc in modum foedera, et iniurias imperii finibus illatas vlturus imperator, valido cum exercitu Bizantio digreffus, acce. lerato itinere in Hungariam eodem anno te. tendit. Stephanus rex graui interea morbo correptus, Agriamque deportatus, cum expeditioni intereffe nequiret. quemdam Stephel nomine, fic Germani appellant Stepbanum, Hungaricis vicaria cum poteftate praefecit copiis, id ei dans in mandatis, vt peculiari vigilantia in id incumberet, ne Graeci, fupe rato alicubi Iftro, in Hungaricas irrumperent ditiones. Verum contra, ac putarat, res eue nit: quo tempore enim imperator in Seruia cum parte copiarum fubfiftens, ex aduerfo arcis Chrami, aut vt chronica noftra fcribunt, Harami (b), Iftrum fe tranfiturum fimulabat, pars altera Graecorum tranfmiffo alibi eodem

(a) Belgradum, ciuitatem fluuio adiacentem, expugnat Stephanus, dirutaque illa a fundamentis ipfis, lapides inde nauigio auexit, et ex iis vrbem Zeugmen condidit iu Sirmio, quae exinde multis annis fubftitit. Cinnamus lib. cit.

(b) Chram, aut Haram illic turn fuerit, vbi hodie Vipalánka. Erat enim aeque ad Caraffonem amnem fitum, praeterea in aduerfa Danubii ripà in Sernia, notatur in chartis geographicis Ram, Rom ex veteri · Chram non improbabiliter derinandum.

Alumine, in Tempam, vel potius Tempfam,
aut Temefam regionem illapfi, Hungaros ad
Chramum prope Caraffonem amnem (c) in
imperatoris molimina intentos adorti, tan-
tam edidere caedem, vt amnis ille ab eorum
fanguine totus rubefceret (a). Memorabili
hac victoria laetus imperator, quoniam hy
ems imminebat, valido militum praefidio ad
Saui cuftodiam Branizobae impofito, Bizan
tium triumphans reuertit. Triftiffima ea cla-
des, multorumque illuftrium Hungarorum
fanguine foedata, tantum abeft, vt Stephani
fregerit animum, vt potius ad inftaurandum
totis viribus bellum paulo vehementius ac-
cenderit. Vt primum igitur e grauiffimo,
quo domi detinebatur, morbo conualuit,
maximo e fuis confcripto exercitu, copiofis-
que a Sobieslao, Bohemiae duce, auctus fup-
petiis, ipfe fuis aufpiciis bellum A. 1129. 1129
adminiftrandum fufcepit (b). Initia illius pro-
fpera fuere. Sauum enim transgretfus, ad-
fitam illi Branizobam ciuitatem armata manu
expugnauit, praefidiariis Graecis partim cae-
fis, partim in captiuitatem redactis, paucis

(a) Caraffo amnis hodiedum in Temefienfi banatu
fuum retinet noinen, vnde fuam comitatus ei ad-
iacens traxit appellationem.

(b) Claden hanc defcribit Chronicon cap, LXIII.
(c) Hoc reipfa anno bellum Hungaros inter, et
Graecos ad Sauum flumen effe geftum, et complu
ta Auftriae chroniea, et continuator Cofinae Pra-
genfis affirmant apud el. Katona Hift, crit. Tom,
III. pag 430.

1

folummodo cum Curtitio loci praefecto fuga elapfis prolatae deinde in Graecas ditiones populationes: quibus omnibus commotus imperator, rurfus aduenit, nil tamen porro memorabile geffit, nifi quod Branizobam iterum in fuam redegerit poteftatem: imo vero cum ob ingrauefcens autumni frigus copias domum reduceret, ab inftantibus vndique Hungaris non leuem accepit cladem (a). Haec inter belli, nullo vtrinque commodo gefti, taedio affecti principes; Ioannes Comnenus imperator, et rex Stephanus fancitis vtrinque induciis, quamdam Iftri infulam ciuitati Borouch, aut Borich (b) proximam, habendo colloquio delegere. Hic poftquam de iniuriis fibi mutuo illatis aliquamdiu conquefti

[ocr errors]

(a) At ille, imperator, cum viribus longe impar, figna conferre cum hofte non auderet, vrbe Branizo ha, vtcumque communita, retroceffit, neue Hungarorum copiis congredi neceffe haberet, per loca impedita, et praerupta iter inftituit, vnde et mala fcala ab incolis locus ille appellatur. Ibi in nouissimi agminis cohortes de improuifo irruentes Hangari, cetera quidem nibil Romanis nocuerunt. Cinnainus cladem excufat lib. cit. Hodiedum in Seruia II. milliaribus a Belgrado diffitus locus nomen habet Mal Sello, vt in recentiffima Banatus Temefienfis charta fignatur, idem forte cum mala fcala, cuius Cinnamus meminit.

Ita

(b) Vbi olim ciuitas Borouch, Boroch, aut Bororich fita fuerit in Seruia, arduum eft diu nare, nifi illic quaerenda fit, vbi hodie vicus Borecz in ripa Iftri circiter X. inilliaribus fupra Orfouam notatur in citata charta Temcsienfi.

3

fti fuiffent, easdemque fibi inuicem condonaffent, vetera inter vtramque gentem foedera, atque inter principes amicitia renoua. ta funt (a). Concordiae tractationem faciliorem reddiderit mors Almi ducis, biennio abhine Bizantii fublati: cuius vnius odio, bellum a Stephano coeptum, tot infani fumtus profufi, totque fortium virorum millia vtrinque caefa fuere. Atque hac occafione fa ctum fuerit, vt Stepbanus, quo iniurias, quibus olim viuentem Almum ducem affecerat, aliqua ratione repararet, demortui corpus fibi a Ioanne Comneno reddi flagitarit, quod etiam per Fulbertum, Colocenfem epifcopum fubinde allatum, Albȧe-regiae regum tumulo inferri curauit. Sed et illud admodum verifimile eft, Ioannem Comnenum Stephano regi indicium feciffe, de fuperftite adhuc Almi filio Bela, id quod ille ex eius patre apud fe exule intelligere poterat, atque tum iam autorem huic fuiffe, vt, quoniam herede carebar, eumdem auito folio reftitueret. Sed neque illud à vero alienum eft credere, eadem tempeftate actum fuiffe cum Vrofio, Seruiae dynafta, Tarnouienfi Iupano,

(a) Chronicon cap. LXIII. Poft bacè imperator, et rex per fideles nuncios eonuenerunt ad colo loquendum, nauigantes in infulam, quae ciuitati Borouch, Boroch, proxima eft. Ibi vero inter principes fuos diu fe excufantes, et incufantes, tandem pace roborata, redierunt ad propria.

[blocks in formation]
« PreviousContinue »