BELA II. CAECVS.

REX XI.

A. C. 1131.

S. I.

Quid negotii Belae cum Borichio. 1131 Stephano II. fub initium menfis Iulii A. 1131.

e viuis fublato, non adeo tranquillae domi res erant. Illi imprimis, qui dolis, fraudibusque suis olim ducem Almum vna cum filio Bela perditum ibant , sceleris conscientia ani. mum remordente, impendentem sibi vindictam reformidantes, modum omnem circumspiciebant, quo Belam e folio, Stepbani potissimum regis voluntate occupato, praecipitem agerent: neque eis feu opportunitas, seu spes etiam id, quod intendebant , exequendi defuit: molti quippe ex Hungaris pro certo tenebant Predslauam reginai, Colomanni regis coniugem, maleuolorum artibus in adulterii fufpicionem adductam

innocentem prorsus thoro, regnoque exactam fuille , ac idcirco natum ex ea Boricbium legitimum Colomanni elle filium, cui proinde poft Stephani Il. regis obitum prae Bela caeco regnum deberetur. Boricbius de multorum Hungarorum in fe studiis certus , poftquam Stephanum II. obiilse intellexit, Constantino.

polim profectus eft, vt Trenem imperatricem, Colomanni , quemadmodum ipfe arbitrabatur, patris sui sororem, ac per eam Ioannem Comnenum imperatorem fibi propitium redderer, quem fi partium fuarum patronum nanciscererur , nil iam de extorquenda Hungariae corona ambigebat: verum etfi coniugem imperatoriae domui cognatam obtinuerit, impetrare tamen non potuit, vt Ioannes Comnenus rupto, quod A. 1129. cum Hungaris 1129 inierat, foedere, quidquam ei auxilioruin aduersus Belam regem addiceret. Domum itaque re infecta redux fanguine fibi iunctis Rullorum ducibus, et Boleslao III. Poloniae duce in belli focietatem pertractis A. IT32, II Ś2 infeftis fignis Hungariam ingreflus, in Scepufienfi regione confedit , fperans fore, vt Hungari audito aduentu suo, defertis Belae partibus , certatim ad fe confluerent : quorum accessione auctus, debellatis refiduis, nullo negotio regno potiretur. Rex Bela, cognito Borichii apparatu, copias collegit, ac in antistitum, procerumque fibi fidelium comitatu progreffus , ad Saioném fluuium castra metatus eft. Hic antequam belli aduersum aemulum rationem iniret, optimates regni bova fide ad se euocauit, ac, quid de Boricbii natalibus fentirent, iussit edicere : quo hac methodo fingulorum erga fe animos explor:ret. Pars potior ex adulterio fufce. , ptum, nil in coronam Hungariae iuris babere propalam pronunciant : alii, rege in colla uentu praefente, Boricbio aperte fauere non aufi, id folum reponebant, dubium admo

dum elle de Predslauae reginae adulterio, quod id numquam euidenter probatum fuillet, nil itaque de Borichii illegitimitate certo pol. se constitui : nec defuere, qui metu omni deposito , eum legitimo thoro ex Colomanna genicum , atque ideo illi solium deberi iaccarent, quo fic vicino iam , atque Saioni flu. vio appropinquante hoste regi Belae cimorem incuterent (a). Detectis hac ratione coniuratis, satellites siguo dato irruerunt, nonnullosque ex Borichianae factionis patronis ante omnium ora, oculo que trucidauerunt; veruin, quia medio‘in campo conuencus ce. lebratus fuit , quamplurimi magni noininis primores fuga elapfi ad Boricbii caftra transiere.

His accís, placuit communi regni or. dinum nomine legatos ad Boleslaum Poloniae, ceterosque Russiae duces mittere , qui refer. rent, Boricbium ab omnibus vt illegitimum reiici, Belam ex aduerso communibus gentis totius fuffragiis ad folium euectum, pro vero, legitimoque rege, ac domino et haberi, et porro habitum iri; delinerent igitur hominis adulterini ipiquas, nulloque iure nixas partes porro fuftentare. Qua de. puntiatione audita ,et Boleslaus Poloniae, et

(a) Hoc in numero fuit comes Samson, qui propius

ad Belam regem accedens, his eum verbis affari non est veritus : Quid facis viliffime canis cum re. gno? vrilius est dominio tuo , Borichium regnun babere, et tu viuas in monasterio tuo, Dömöffienfi, facut vixit pater tuus. Chronicon cap. LXIV.

reliqui Rufliae duces, fortasse quod minori.
bus, quam vt Bela rex debellari poflet , vi-
ribus instructi erant , fignum receptui dede-
re, (a) anno futuro maiore appavatu bellum
instauraturi. Borichius pariter, digreffis foe-
deracis, nil cum exigua fuorum manu vrili.
ter ab se tentari poffe videns, in Poloniam
se recepit. Anno itaque insequente 1133. 1133
bellum iterum recruduit(b). Boricbius enim,
incertum quibus pactis, atque promifsis, eo
rem fuam adduxit, vt Boleslaus Polonus
Russique duces maiore quam ante apparatu
eidem opem culerint. Bela pariter propriis
diffifus viribus Albertan Austriae marchio-
nem, affinem suum, a bellica virtute celebra-
tum in auxilium euocauerat: iunctis itaque
et animis, et viribus, die XXII. Iulii com-
misso praelio multis Polonorum, et coniu-
ratorum Hungarorum caesis, et captis, Bo-
richius e regni finibus exactus fuit (c). Etli

(a) His auditis duces Ruliae, et Poloniae deftite.

Tunt amplius adiuuare Borichium et reuerfi funt
finguli in fuas prouincias. Idem ibidemn.
(6) Bellum cum Borichio anno 1132. minime ter-

minatum , atque anno insequente continuatum fuif

se, erudite ostendit cl. Katona pag. 471. et sequ.
(6) Huc pertinent ea, quae chronicon narrat cap.

LÀIV. Boricb autem cum multitudine populorum
venit pugnare contra regem, rex autem diuino free
tus confilio, et auxilio contriuit omne robur Bori.
chii, in praelio, et fugauit illum in gladio, con-
clufitque exercitum Polonorum in morte, in ipfa fe-
ftiuitate Mariae Magdalenae accipiens Spolia corum,
et reuerfus eft cum magna victoria,

autem illustri eo die victoria potitus fit Be-
la, quia tamen verebatur , ne Boleslaus Po.
lonus clade hac irritatus, partes Borichii rur-
sus tuendas fusciperet, fibique porro etiain

negociun facesseret, Petruni Albenfem prae1134 poltum in Germaniam A. 1134. ad Lothari.

um caefarem mifit orans, vt is autoritate fua
interpofita, Polonum a Borichio abstraheret :
ad quod impetrandum cum et magni precii
munera caefari obtulisset, et Sobieslaus Bo-
hemiae dux interceffor accefliflet, effecit de-
inum Lotharius, vt Boleslaus Poloniae dux
deserto penitus Boricbio, intimain cum Bela
Hungariae rege amicitiam iniuerit, omnique
deinceps eumdem metu liberauerit (a).

S. II.

Caecitatis Belae regis autores seuere puniun.

tur.
Borichio aemulo feliciter profligaco, et Bo-
leslao Poloniae duce nouo foedere concilia-
to, cum coniurati, exterorum auxilio desti-
tuti, minime iani timendi viderentur, Hele-
na regina aliquid audendum rata, quam du-
dum animo conceperat, vindictain de mari.
ti fui excaecationis autoribus fumere de-
creuit: ex quo non immerito arguas, multa

(a) Continuator Cofane Pragenfis ad A. 1134. Otto

Fritingensis lib. VII. cap. XIX, Cl. Karona pag.
+3;. et fequ.