olim Colomanno , cum insano capitis cruciatu, ex quo demum obiit , torqueretur, aut ignaro , aut mentis non fatis compote, a maleuolis per vim ac fraudem acia fuifle; vtque nil iam de Aimo duce, qui crimine ali quo fupplicium promereri poterat, dicamus; illud pro certo haberi poteft, Colomannum nequaquam imperafle, vt sceleris omnis expers puer Bela lumen amittat , et, quod multo adhuc atrocius eft, euiretur : haec itaque omnia ministrorum , ac aulicorum, qui Almum ducem toca cum ftirpe fublatum voluere, conspiratione euenille e fide dignis, grauibusque viris edocta regina Helena, marito autor fuit, vt comitia regni Aradinum indiceret: factum id est A. 1135(a). Quo 1135 cum incredibilis omnium ordinum frequentia confluxiflet , Helena regina adductis lecum, quos ad id tempus luci dederat, quatuor filiis: Geisa videlicet, Ladislao, Stephano , atque Almo , pone regem covsedit, iucundiffimoque hoc fpectaculo captis praesentium oculis atque animis, fermouem ad conuentum habuit: quo cum plerosque ad regis luminibus orbati commiserationem coma.. mouillet, calamitatis huius caufas proferri, HCbronicon noftrum conuentum hunc fub initium regni Belae regis refert, at cum eius matrimonium atrocislimique facinoris reos propalam india cari Aagitauit , vt promerita illis irrogari poslint supplicia. Vt loqui regina deliit exorto tumultu, manus in quosdam regni barones , nobilesque , de quorum in Almuni ducem , eiusdemque filium Belam odiis, et machinationibus propalam constabat , iniiciuntur: alii ex his sine mora trucidati, alii in vincula coniecti, poftquam de crimine convicti sunt, durante adhuc Aradinenli conuentu , vario mortis genere vitam amisere. Octo fupra fexaginta, qui regi olim malum confciuerant , hac tempestate fcelus suum expiarunt, omnisque illorum pofteritas perpetua infamia eft notata. Vt autem Bela rex 0mnem auaritiae suspicionem a fe amoliretur, ampliffima interemptorum bona nec fifco addici , nec clientibus suis donari voluit, verum omnia inter cathedrales regni ecclesias diuifit (a). $. III. Belae II, regis encomia, et vitia. Post vindicatum, quod obliteratum iam vidébatur, admillum olim in fe crimen, per petua (a) Haec vberius legi possunt in chronico cap. LXIV. in quxd ommia Belae II. gesta, fed perturbato reruin, ei tempi par ordine unt conjecta, vt recte obseruatum eft à el. Katona Hi. stor. crit. Ten, Ill, pag. soon petua deinceps cum foris , tum domi pace iux, intererat (a). Serius ea pietas instituta fuerit propterea ; quod magnificentius maufolaeum regio fumtu curatum, tunc primum ad apicem adductum, perfectumque fuerit cui Almi ducis corpus, quod olim in bafilicam eamdem iussu Stepbani regis repositum, pluribus annis fine peculiari honore quieuerat , ea occasione illatum fuit. Belae II. regis memoriam tuetur hodiedum praepositura Dömösliensis , quam ab Almo patre coeptam ipfe abfoluit , regioque diplomate roborauit : (b) Collegiata item ad id tempus ecclesia Ni. trienfis, per eumdem ad cathedralem dignitatem euecta fuit, Nicolao loci praepofito, primo illius episcopo conftituto (c). S. IV. Belae caeci regis coniux, liberi , et obitus. Conius Belae II. regis fuit Helena, Vrofii 1139 Seruiae iupani filia, A. 1139. antequam fi lia Sophia Adinontem abduceretur , demortua (d), ex qua fex numero proles natae sunt: () Discimus id ex continuatore Colmae Pragensis ad A. 1137. Vide cl. Katona Tom. III. pag. 514. (b) Diploina fundacionis Dömöslienfis A, 138. da tuin edidit cl. Schnitt in episcopis Agrienlbus Tom. I. pag. 63 () C. Pray Hierarchiae Part. I. pag. 363. C) Recte id obferuat cl. Schier in reginis Hunga riae pag. 108. Us. I İ. Geisa II. rex, qui patrem in folio exce- Filiarumi iacu maior Sopbia A. 1138. 1138 (a) Fidem facit inftrumentum fine anno ; et die à cl. Bernardo Pez vulgatum in codice diplom. Tom. Apud el. Katona Tom. Ill. pag. 503: col. 557. ad A. 1 138. Filia regis Vngarorum Be lae, desponfata eft filio regis Romanorum. tonis epifcopi Bainbergenfis apud Bollandistas Tonn. |