Page images
PDF
EPUB
[ocr errors]

Articulus I.

Statuimus, vt annuatim in fefto S. Stepba ni regis, nifi arduo negotio ingruente, vel infirmitate fuerimus prohibiti, Albae ceneamur folennizare (a).

§. I. Et fi nos intereffe non poterimus, palatinus procul dubio ibi erit pro nobis, et vice noftra caufas audiet.

§. II. Et omnes feruientes, qui voluerint, libere illuc conueniant (b).

Articulus II.

Volumus etiam, quod nec nos, nec pofteri noftri, aliquo tempore, feruientes ca. piant, vel deftruant, fauore alicuius potentis, nifi primo citati fuerint, et ordine iudiciario conuicti (c).

Articulus III.

Item nullam collectam, nec libras denariorum, liberos feu libertatis denarios col

(a) Dudum iam, praefertim autem poft cladem Mohatfianam, rex, regnique primores S. Stephani regis feftum diem Albaeregiae celebrare defierunt. (b) Hodie caufae, quas olim palatinus comes, out locumtenens ex officio cognofcebant, ad tabulam regiam translatae funt, decret A 1723, art. XXVI. (c) Cautio haec ftabilitur decret. A. 1723. art. V. conformiter ad Tripart. Part. I. Tit. IX. Confule Tyrocinium iuris Hung, ad tit. cit,

ligi faciemus, fupra praedia feruien tium (a).

§. I. Nec in domos, nec villas defcendemus, nifi vocati (b).

§. II. Super populos etiam ecclefiarum ipfarum nullam penitus collectam faciemus (c).

Articulus IV.

Siquis feruiens fine filio decefferit, quartam partem poffeffionis filia obtineat: de refiduo, ficut ipfe voluerit, difponat.

§. I. Et fi morte praeuentus difponere non poterit, propinqui fui, qui eum magis contingunt, obtineant.

§. II. Et fi nullam penitus generationem habuerit, rex obtinebit (d).

(a) Nobilium a tributo libertas defcribitur. Decret. A. 1723. art. VI.

(2) Summae id gratiae loco habetur apud Hungaros, cum terrae principes iter facientes, in priuatorum aedibus hofpitari dignantur: honor he et ramus et paucis accidit hodie. (c) Praedialium ecclefiae nobilium priuilegia, et o< nera videri poffunt. Decret. A. 1647. art. XXVI, A. 1662. art. V. A. 1681. art. XLVI. ac denique A. 1741. art. LXIII,

(4) Conforme id eft S. Stephani decret. lib. II. cap. V. XXIV. et XXXV. et Ludouici M. decret. A. 1351. Haec fuccedendi ratio vberius docetur Tripart. Part. I. Tit. V, XVII. LVII. LXXXVIII, et fequ.

Articulus V.

Comites parochiani praedia feruientium non difcutiant, nifi caufa monetarum (a), et decimarum (b).

§. I. Comites curiae parochiani nullum penitus difcutiant, nifi populos fui castri (c).

§. II. Fures, et latrones bilochi regales difcutiant, ad pedes tamen ipfius comitis (d).

Articulus VI.

Item populi coniurati in vnum, fures no minare non poffint, ficut confueuerunt (e).

Articulus VII.

(a) Cum olim vetus moneta per nouam redimi confueuerit, in id inuigilare fuit comitis parochian; hodie vbi eadem femper probitate, et pondere mo neta cuditur, cura haec eft fuperflua.

(b) Decimarum caufae hodie ad comitatum pertinent ex decret. A. 1608. art. V. poft coron. A. 1609. art. XVII. A. 1613. art. XIX. et A. 1715. art. XXVIII.

(c) Poftquain Vduoraici, et curiales, feu curiae re giae famulantes populi defiere, comicum quoque curialium hac parte autoritas, et iurisdictio defiit. (d) Fures, et latrones hodie comitatus, ciuitatum regiarum, aut dominiorum, iure gladii gaudentium, iurisdictioni fubiacent.

(e) Neque hodie cominuni populi voce proclamatus fur damnatur, nifi commilli furti reus per idoneos teftes probetur.

Articulus VII.

Si autem rex extra regnum exercitum du. cere voluerit, feruientes cum ipfo ire non teneantur, nifi pro pecunia ipfius (a).

§. I. Et poft reuerfionem iudicium exercitus fuper eos non recipiat (b).

§. II. Si vero ex aduerfa parte exercitus venerit fuper regem, omnes vniuerfaliter ire teneantur (c).

§. III. Item fi extra regnum exercitum ducere voluerimus, et cum exercitu iueri. mus, omnes, qui comitatus habent, pro pe cunia noftra ire teneantur (d).

Articulus VIII.

Palatinus omnes homines regni nostri indifferenter difcutiat.

(4) Lex haec condita eft, në Andreas rex nobilitatem Hungaricam rurfus ad expeditionem Ierofolymitanam, propriis fumtibus peragendam,compellat, atque hac ratione rex ipfe a repetenda fumtuofa illa peregrinatione facra prohibeatur.

(b) Cautum fuit hac lege, ne quis de crimine aliquo, expeditionis tempore admiffo, coram militari iudicio conueniatur, fed potius ad ciule tribunal citetur.

(c) Hac lege nititur infurrec io Hungarorum, quae

poft multas alias leges nouiffime defcripta fuit, Decret A. 1715. art. VIII. A. 1723. VI. A.1741. art. LXIII.

(d) Ita olim, hodie hos etiam infurgere oportet vi cit. Decret. A. 1715. art. VIII. et feque. Decretis ibidem citatis.

PALMA P. I.

Q ૧

§. I. Sed caufam nobilium, quae ad perditionem capitis, vel ad deftructionem poffeffionum pertinet, fine confcientia regis terminare non poffit.

§. II. Iudices vero vicarios non habeant, nifi vnum in curia fua (a).

Articulus IX.

Curialis comes nofter

donec in curia.

manferit, omnes poffit iudicare, et caufam in curia inchoatam, vbique terminare.

§. I. Sed manens in praedio fuo, praeftaldum dare non poflit, nec partes facere citari (b).

Articulus X

Si quis Iobagio habens honorem (c) in exercitu fuerit mortuus, eius filius, vel frater congruo honore fit donandus.

(a) In nouo fyftemate regni, feptemvirum tribunal praelide palatino, aut iudice curiae, vel his impeditis, aliquo e regni baronibus de capite, et fortunis omnium, fumma cum poteftate, decretorian fert fententiam.

() Ex quo reges Hungariae extra regnum domicilium fixere, neque Hungaris aulicis, atque curialibus vtuntur, neque comes curialis, feu curiae regiae nagifter habet, in quos veterem exerceat iurisdictionem.

(Regni barones, fea optimates olim dicti fuat Tobbak, et lobbakiones.

« PreviousContinue »