ufu venit, ut per hanc ingenii palæftram corroboretur nervus animi, et quafi melior fanguis et fuccus comparetur, utque ipfa indoles limatior fiat acutiorque, et ad omnia fequax et verfatilis. Quod fi quis urbanus et lepidus haberi nolit, ne fis hoc illi ftomacho fi paganus et fubrufticus appelletur; et probe novimus illiberale quoddam genus hominum, qui cum ipfi prorfus infulfi fint et infestivi, suam tacite fecum æftimantes vilitatem et infcitiam, quicquid forte urbanius dictitatum audiunt, id ftatim in fe dici putant; digni fane quibus id vere eveniat, quod injuria fufpicantur, ut fcilicet omnium dicteriis everberantur, pene ufquedum fufpendium cogitent. Sed non valent iftæ hominum quifquilia urbanitatis elegantulæ licentiam inhibere. Vultis itaque me auditores, rationis fundamento fidem exemplorum fuperftruere? ea utique mihi abunde fuppetunt, primus omnium occurrit Homerus ille oriens, et Lucifer cul tioris literaturæ, cum quo omnis eruditio tanquam gemella nata eft; ille enim interdum à deorum confiliis et rebus in cœlo geftis divinum revocans animum, et ad facetias divertens, murium et ranarum pugnam lepidiffime defcripfit. Quinetiam Socrates, tefte Pythio, fapientiffimus ille mortalium, jurgiofam uxoris morofitatem fæpenumero quam urbane perftrinxiffe fertur. Omnia deinde veterum philofophorum diverbia sale sparsa, et lepore venusto paffim legimus referta: et certe hoc unum erat quod antiquos omnes comœdiarum et epigrammatum fcriptores, et Græcanicos et Latinos, æternitate nominis donavit. Quinimo accepimus, Ciceronis jocos et facetias tres libros à Tyrone confcriptos impleviffe. Et cuique jam in manibus eft ingeniofiffimum illud Moriæ encomium non infimi fcriptoris opus, multæque aliæ clariffimorum hujus memoriæ oratorum de rebus ridiculis extant haud infacetæ prolufiones. Vultis fummos imperatores, et reges, et fortes viros? Accipite Periclem, Epaminondam, Agefilaum, et Philippum Macedonem, quos (ut Gelliano more loquar) feftivitatum et falfe dictorum fcatuiffe memorant hiftorici: ad hos Caium Lælium, Pub. Cor. Scipionem, Cneium Pompeium, C. Julium et Octavium Cæfares, quos in hoc genere omnibus præstitiffe coætaneis author eft M. Tulius. Vultis adhuc majora nomina? ipfum etiam Jovem reliquofque Colites inter epulas et pocula jucunditati fe dantes inducunt poetæ fagacif fimi veritates adumbratores. Veftra demum, academici, utar tutela et patrocinio, quod mihi erit omnium adinftar; quippe quam non difpliceant vobis fales et joculi; indicat fatis tantus hodie veftrum factus concurfus, et hoc fane unumquodque caput mihi annuiere videtur; nec mirum eft mehercle feftam hanc ut mundulam urbanitatem omnes probos, fimulque claros viros fic oblectare, cum et ipfa inter fplendidos virtutum Ariftotelicarum ordines fublimis fedeat, et velut in Panthæo quodam diva cum divis fororibus colluceat. Sed forte non defunt quidem barbati ma gistri tetrici oppido et difficiles, qui fe magnos Catones, nedum Catunculos putantes, vultu ad feveritatem ftoicam compofito, obstipo nutantes capite anxie querantur omnia nunc dierum commifceri, et in deterius perverti et loco priorum Ariftotelis ab initiatis recens baccalaureis exponendorum, fcommata et inanes nugas inverecunde et intempef tive jactari; hodiernum quoque exercitium à majoribus noftris fine dubio recte et fideliter inftitutum ob infignem aliquem, five in rhetorica, five in philofophia fructum inde percipiendum, nunc nuper in infipidos fales perperam immutari. At vero his quod refpondeatur ad ma num mihi eft, et in procinctu; fciant enim illi, fi nefciant, literas, cum leges reipub. noftræ literariæ primum effent latæ, ab exteris regionibus vix has in oras fuiffe advectas: idcirco cum Græcæ et Latinæ linguæ peritia impendio rara effet et infolens, expediebat eò acriori ftudio, et magis affiduis exercitationibus ad eas eniti et afpirare: nos autem quandoquidem fuperioribus noftris pejus fumus morati, melius eruditi,opportebit relictis quæ haud mul tam habent difficultatem ad ea ftudia accedere, ad quæ et illi contuliffent fe, fi per otium licuiffet; nec vos præteriit primos quofque legumlatores duriora paulo fcita, et feveriora quam ut ferri poffint femper edere folere, ut deflectentes et paululum relapfi homines in ipfum rectum incidant. Denique mutata nunc omnino rerum facie, neceffe eft multas leges, multafque confuetudines fi non antiquari et obfolefcere coanguftari faltem nec per omnia fervari. Verum fi leves iftiufmodi nugæ palam defenfitatæ fuerint et approbatæ, publicamque demeruerint laudem, (fic enim arduis fuperciliis folent dicere) nemo non averfo ab fana et folida eruditione animo eum ad ludicra ftatim et hiftrionalem prope levitatem adjunget, adeo ut ipfa philofophorum fpatia pro doctis et cordatis nugatores emiffura fint vel mimis et fcurris proterviores. At vero ego exiftimo eum qui jocis infubidis fic folet capi, ut præ iis feria et magis utilia plane negligat, eum inquam, nec in hac parte, nec in illa poffe admodum proficere: non quidem in feriis, quia fi fuiffet ad res ferias tractandas natura comparatus, factufque, credo non tam facile pateretur fe ab iis abduci; nec in nugatoriis, quia vix queat ullus belle et lepide jocari, nifi et serio agere prius addidicerit. Sed vereor, academici, ne longius æquo deduxerim orationis filum; nolo excufare quod potui, ne inter excufandum ingravefcat culpa. Jam oratoriis foluti legibus profiliemus in comicam licentiam. In qua fi forte morem meum, fi rigidas verecundiæ leges tranfver fum, quod aiunt, digitum egreffus fuero, fciatis academici, me in vestram gratiam exuiffe antiquum meum, et parumper depofuiffe: aut fi quid folute, fi quid luxurianter dictum erit, id quidem non mentem et indolem meam, fed temporis rationem et loci genium mihi fuggeffiffe putetis. Itaque, quod fimile folent exeuntes implorare comœdi, id ego inceptans flagito. Plaudite, et ridete. PROLUSIO. Laboranti, ut videtur, et pene corruenti ftultorum rei fummæ, equidem nefcio quo merito meo dictator fum creatus. At quorfum ego? cum dux ille, et antefignatus omnium sophistarum et fedulò ambiverit hoc munus, et fortiffime potuerit adminiftrare; ille enim induratus miles ad quinquaginta pridem fophiftas fudibus breviculis armatos per agros Barwellianos ftrenue duxit, et obfeffurus oppidum fatis militariter aquæductum disjecit, ut per fitim poffet oppidanos ad deditionem cogere; at vero abiiffe nuper hominem valde doleo, fiquidem ejus difceffu nos omnes fophiftas non folum άxspáλes reliquit, fed et decollatos. Et jam fingite, auditores, quamvis non fint Aprilis calendæ, festa adeffe hilaria, matri deum dicata, vel deo rifui rem divinam fieri. Ridete itaque et petulanti plene fuftollite cachinnum, exporrigite frontem, et uncis indulgete naribus, fed nafo adunco ne fufpendite; profufiffimo rifu circumfonent omnia, et folutior cachinnus hilares excutiat lachryVOL. VI. N mas, mas, ut iis rifu exhauftis ne guttulam quidem habeat dolor qua triumphum exornet fuum. Ego profecto fi quem nimis parce diducto rictu ridentem confpexero, dicam eum fcabros et cariofos dentes rubigine obductos, aut indecoro ordine prominentes abfcondere, aut inter prandendum hodie fic oppleviffe abdomen, ut non audeat ilia ulterius diftendere ad rifum, ne præcinenti ori fuccinat, et ænigmata quædam nolens affutiat fua non fphinx fed fphincter anus, quæ medicis interpretanda non Oedipo relinquo; nolim enim hilari vocis fono obftrepat in hoc cœtu pofticus gemitus: folvant ifta medici qui alvum folvunt. Si quis ftrenuum et clarum non ediderit murmur, eum ego affeverabo tam gravem et mortiferum faucibus exhalare.fpiritum, ut vel Ætna, vel Avernus nihil fpiret tetrius; aut certe allium aut porrum comedifse dudum, adeo ut non audeat aperire os, ne vicinos quofque fœtido halitu enecet. At vero abfit porro ab hoc cœtu horrendus et tartareus ille fibili fonus, nam fi hic audiatur hodie, credam ego Furias et Eumenides inter vos occulte latitare, et angues fuos colubrofque pectoribus veftris immififfe, et proinde Athamanteos furores vobis infpiravisse. At enimvero, academici, veftram ego in me benevolentiam demiror atque exofculor, qui me audituri per flammas et ignes irrupiftis in hunc locum. Hinc enim in ipfo limine fcintillans ille nofter Cerberus astat, et fumido latratu horribilis, flammeoque corufcans baculo favillas pleno ore egerit; illinc ardens et voraciffimus fornax nofter luridos eructat ignes, et tortuofos fumi globos evolvit, adeo ut non fit difficilius iter ad inferos vel invito Plutone; et certe nec ipfe Jafon minori cum periculo boves illos Martis mugwviovras aggreffus eft. Jamque auditores, credite vos in coelum receptos, pofteaquam evafiftis Purgatorium, et nefcio quo novo miraculo ex fornace calida falvi prodiiftis, neque fane mihi in mentem venit ullius herois cujus fortitudinem commode poffim veftræ æquiparare, neque enim Bellerophontes ille ignivomam chimæram animofius debellavit, nec validiffimi illi regis Arthuri pugiles, igniti et Bammigerantis caftelli incantamenta vicerunt facilius et diffiparunt; atque hinc fubit, ut puros mihi auditores et lectiffimos pollicear, fi quid enim fæcis huc advenerit poft explorationem camini, ego ftatim dixero ignes noftros janitorcs efle fatuos. At falices nos et incolumes perpetuo πυρι futuros! ઃઃ futuros! Romæ enim ad diuturnitatem imperii fempiternos ignes follicite et religiofe fervabant, nos vigilibus et vivis ignibus cuftodimur : quid dixi vivis et vigilibus? id fane improvifo lapfu prætervolavit, quippe nunc melius commemini, eos primo crepufculo extinguere fefe, et non nifi claro fudo fefe refufcitare. Attamen fpes eft, tandem iterum domum noftram poffe inclarefcere, cum nemo inficias iverit duo maxima academiæ luminaria noftro collegio præfidere; quamvis illi nufquam majori forent in honore quam Romæ ; ibi enim vel virgines Vestales inextinctos eos, et infomnes totas noctes fervarent, vel forte ordini feraphico initiarentur flammei fratres. In hos denique optime quadrat hemistichon illud Virgilianum, igneus eft ollis vigor: immo pene inductus fum ut credam Horatium horum noftrorum ignium mentionem feciffe, major enim horum, dum ftat inter conjugem et liberos, micat inter omnes velut inter ignes luna minores. Non poffum autem præterire fædum Ovidii errorem, qui fic cecinit, " Nataque de flamma corpora nulla vides." Videmus enim paffim oberrantes igniculos hoc noftro igne genitos, hoc fi negaverit Ovidius, neceffum habebit uxoris pudicitiam vocare in dubium. Ad vos redeo, auditores; ne vos pœniteat tam molefti et formidoloft itineris, ecce convivium vobis apparatum! eccas menfas ad luxum Perficum extructas, et cibis conquifitiffimis onuftas, qui vel Apicianam gulam oblectent et deliniant! Ferunt enim Antonio et Cleopatra octo integros apros in epulis appofitos, vobis autem primo forculo hem quinquaginta faginatos apros cervifia conditanea per triennium maceratos, et tamen adhuc adeo callofos, ut vel caninos dentes delaffare valeant. Dein totidem optimos boves infigniter caudatos famulari nostro igni præ foribus recens affos; fed vereor ne omnem fuc cum in patinam exudaverint. Ab his tot etiam en vitulina capita, fane craffa et carnofa, fed adeo pertenui cerebro, ut non fufficiat ad condimentum. Tum quidem et hædos plus minus centum, fed puto crebriori Veneris ufu nimium macros: arietes aliquot expectavimus fpeciofis et patulis cornubus, fed eos coqui noftri nondum fecum attulerunt ex oppido. Si quis aves mavult, habemus innumeras, turundis, et offis, et fcobinato cafeo diu altiles: inprimis, nefcio quod genus avium tam ingenio quam pluma vi N 2 ride, |