veftræ, quoties facultas erit, gravabimur; cui faufta omnia ac profpera exoptamus. Majeftatis veftræ ftudiofiffimus, OLIVERIUS Protector Reip. Angliæ, &c. Ex palatio noftro Westmonafterii, die Octob. an. 1656. OLIVERIUS Protector Reip. Anglia, &c. Sereniffimo Principi JOANNI Lufitania Regi, S. D. Sereniffime Rex, amice ac fœderate chariffime; Exhibuit nobis libellum fupplicem Thomas Evans nauclerus, civis nofter, in quo oftendit, se an. 1649, et 1650, cum navi fua, cui nomen Scipioni, quadringentarum amphorarum, et cui ipfe præfuit, focietati Brafilienfi operam navâffe: eam navem, cum onere toto et apparatu, majeftatis veftræ juffu ereptam fibi effe: unde damnum homini factum, præter amiffum ex tanta forte fexennii lucrum, commiffarii, ex fœdere ad decidendas controverfias utrinque dati, plus feptem millibus librarum noftrarum, five bis totidem milreis Lufitanicis, æftimârunt; quemadmodum et ad nos retulerunt. Quod detrimentum tam grave cum fupradictum Thomam vehementer afflixerit, coactus ad repetendas ex fœdere res fuas Olyflipponem navigare, petiit fuppliciter à nobis, ut literas noft as hac de re ad majeftatem veftram fibi daremus: nos, tametfi in communi caufa mercatorum, quibus à focietate Brafilienfi debebatur, fuperiore anno fcripfimus, tamen ne cui noftram opem pofcenti defuiffe videamur, majestatem veftram pro amicitia rogamus, ut hujus nominatim hominis ratio habeatur; utque velit majeftas veftra fuis omnibus ita præcipere, ut ne quid obftare poffit, quo nus is in ea urbe, quod fibi à focietate Brafilienfi vel aliunde debetur, fine ullo impedimento exigere, et fine mora poffit recuperare. Deus majeftatem veftram perpetua felicitate augeat; noftramque amicitiam faxit quàm diuturnam. Majeftatis veftræ ftudiofiffimus, mi OLIVERIUS Protector Reipub. Angliæ, &c. Ex palatio noftro Westmonasterii, die Octob. an. 1656. OLIVERIUS OLIVERIUS Protect. Reipub. Anglia, &c. Illuftri et magnifico Civitatis Hamburgenfis Senatui, S. D. Ampliffimi, magnifici, et fpectabiles Gravem detulerunt ad nos querimoniam Jacobus et Patricius Hays, cives hujus reip. fe, fui fratris Alexandri, qui inteftatus diem obiit, hæredes legitimi cum fint, atque ita ipfius curiæ veftræ fententiâ, ante annos duodecim fecundùm se lata, contra fratris viduam pronuntiati fuissent, bonaque defuncti fratris cum fructibus, excepta folùm viduæ dote, adjudicata fibi ex eo judicio effent, non potuiffe tamen hactenus, neque pro fuo jure, neque literis Caroli olim regis eadem de re fcriptis, ullum laborum fuorum ac fumptuum ex ea fententia fru&tum confequi: obeffe fibi fcilicet potentiam atque opes Alberti van Eizen, decurionis apud vos primarii, apud quem bonorum pars maxima depofita eft; eum agere omnia, ne ea bona hæredibus reftituantur. Elufi, ac dilationibus confecti, fummam denique ad inopiam redacti, fupplicant nobis ne fe negligamus tantis injuriis, fœderata in civitate, oppreffos. Quod nos cum officii imprimis noftri intelligamus effe, ut nequis civis nofter præfidium fuis rebus, atque fufceptum patrocinium in nobis requirat, petimus quod a civitate veftra videamur facile impetrare poffe, ut fententiam ipfimet veftram hifce fratribus ratam effe velitis; neque per caufam provocationis ad Spirenfem Cameram, vel primò fimulatæ vel nunc irritæ, moram juftitiæ fieri diutiùs patiamini. Nam de fumma ipfius caufæ jurifperitorum nof'trorum fententias requifivimus; unáque defcriptas obfignatafque ad vos mifimus. Quod fi rogando nihil proficitur, erit neceffariò, idque ex confueto jure gentium, quod tamen minimè vellemus, ad reciproca deveniendum: id ne accidat, vos pro veftra prudentia provifuros effe confidimus. Amplitudinum veftrarum ftudiofiffimus, OLIVERIUS Protector Reipub. Angliæ, &c. Ex palatio noftro Weftmonafterii, die Octob. 16. an. 1656. OLIVERIUS OLIVERIUS Protector Reipub. Anglia, Sereniffimo ac potentiffimo Principi LUDOVICO Gallia Regi, S. D. Sereniffime potentiffimeque Rex, amice ac Perveniffe ad majeftatem veftram literas noftras arbitramur, Maii quarto-decimo fuperioris anni datas: in quibus Joannem Dethicum, eodem anno Londini urbis præfectum, et Gulielmum Wakefeild, mercatorem, per libellum fupplicem nobis oftendiffe fcripfimus, navem Jonam fuis mercibus onuftam, quæ Oftendam veherentur, Dunkirkam, quæ tum temporis in Gallica ditione erat, à prædone quodam Caroli Stuarti filii aufpiciis piraticam faciente ex ipfo Thamefis oftio fuiffe abreptam: fe, cum ex edictis veftris veftrique confilii decretis, quibus erat cautum, nequa navis Anglorum, ab hoftibus parlamenti capta, veftris portubus reciperetur, venalifve effet, à domino Leftrado, illius oppidi præfecto, poftulâffent, ut reddi fibi navem fuam atque bona juberet, refponfum ab eo tuliffe, fanè neque viro primario dignum, neque eo qui regi fuo fatis dicto audiens videretur, fe fcilicet ab rege Galliæ, ob navatam in bello operam, hanc præfecturam præmio accepiffe; curaturum proinde uti ea quàm maximè quæstui fibi fit; per fas videlicet ac nefas: id enim minime laborare videbatur. Quafi verò hanc præfecturam atque provinciam majeftatis veftræ dono accepiffet, ut focios juxtà fpoliaret, veftraque edicta in eorum gratiam promulgata pro nihilo haberet. Quod enim rex Galliæ, fi maximè ab hoftibus factum contra nos voluiffet, facti tamen participes fuos effe vetuit, id regius præfectus, contra regium interdictum, non modo fieri eft paffus, ut nos veftris in portubus diriperemur, prædæque effemus, verum etiam ipfe diripuit, ipse prædæ habuit, feque facti authorem palam profeffus eft. Hoc itaque refponfo mercatores, infecto negotio, irriti atque elufi difceffere: nofque hæc itidem fuperiore anno majeftati veftræ per literas fignificavimus, fucceffu licèt haud multo meliore; nihildum enim refponfi ad eas literas habuimus. Quod non habuerimus accidiffe id credimus, propterea quòd eo tempore præfectus ille apud exercitum in Flandria fuit; nunc in urbe ipfa Parifiorum degit, vel potius per urbem, perque aulam, noftrorum fpoliis locupletatus impunè volitat. A majeftate igitur veftra nunc denuò id petimus, quod ipfius najeftatis veftræ intereft in primis providere, nequis ad fociorum injurias edictorum regiorum contemptionem audeat adjungere: fed neque ad legatos five commiffarios de controverfiis communibus utrinque dandos rejici propriè hæc caufa poterit; quandoquidem hic non fociorum jus duntaxat, fed auctoritas ipfa veftra, regiique nominis reverentia, agitur. Illud enim mirum fit, fi mercatores damna fua molestiùs quàm majeftas veftra fui ferat imminutionem. Eam fi non ferat, eadem operà fimul perficiet, ut neque amiciffimorum de repub. nostra edictorum pœnituiffe, neque in fuorum injuriis conniviffe, neque noftræ poftulationi non tribuiffe quod par fit, videatur. Majeftati veftræ voluntate, amicitia, fædere, devinctiffimus, OLIVERIUS Prot. Reip. Angliæ, &c. Ex Aula noftra Weftmonafterio, die Novemb. an. 1656. OLIVERIUS Protector Reip. Anglia, &c. Sereniffimo potentiffi moque Principi FREDERICO III. Dania, Norvegia, Vandalorum, Gothorumque Regi; Duci Slefvici, Holfatia, Stormaria, et Dithmarfiæ; Comiti in Oldenburg et Delmen horst, &c. S. D. Sereniffime potentiffimeque Rex, amice ac foederate chariffime; Literas majeftatis veftræ fexto-decimo Februarii Hafnia datas ab ornatiffimo viro Simone de Petkum, oratore apud nos veftro, accepimus. Iis perlectis, et voluntatis erga nos veftræ præclara fignificatio, et ipfius rei, de qua fcriptum erat, pondus ufque eò nos permovit, ut ftatim ad majestatem veftram mittere qui, mandatis noftris inftructus, nostra confilia vobis hac de re pleniffime exponeret, in animo haberemus. Et quanquam idem nobis etiamnum animus manet, hactenus tamen idoneum aliquem cum iis mandatis dimittere, quæ graviffimum hujufmodi negotium poftularet, non potuimus; quemadmodum jam brevi facturos nos effe fperamus. Interea non omittendum diutiùs exiftimavimus exiftimavimus majeftatem veftram certiorem facere, præfentem rerum in Europa ftatum haud mediocri nos cura ac cogitatione follicitos tenuiffe: cum ab aliquot jam annis fummo cum dolore videamus Proteftantium principes, ac civitatum primores, (quos, ex communi religionis atque falutis vincuio, omnem fefe mutuò confirmandi ac defendendi inire rationem oporteret,) inter fe indies magis magifque infirmè animatos, quid quifque moliatur, quidve ftruat, fufpectum habere; metum amicis, fpem hoftibus præbentes, inimicitias atque diffidia potius hac rerum inclinatione portendi, quam firmum invicem animorum confenfum, ad præfidium mutuum ac defenfionem. Atque hæc quidem follicitudo eo altiùs animo noftro infedit, quo magis in majeftate veftra regeque Sueciæ adhuc aliquid refidere mutuæ fufpicionis videtur; vel faltem non eam exiftere voluntatum conjunctionem, quam communis noftrum omnium in orthodoxam religionem amor ac ftudium flagitaret; dum majestati vestræ injecta forte aliqua fufpicio est, fore ut ab rege Sueciæ detrimentum aliquod ditionis veftræ commerciis afferatur; fufpicante viciffim Suecorum rege, ne, per vos, et bellum quod nunc gerit difficilius, et contrahendarum focietatum ratio impeditior, fibi reddatur. Non præterit majeftatem veftram, pro ea fumma prudentia, quam adhibere fuis omnibus in rebus folet, quantum difcriminis Proteftantium fuinmæ rei impendat, fi iftiufmodi fufpiciones inter vos diu verfentur; quanto magis, quod Deus avertet, fiquod hoftilitatis indicium erumperet. Utcunque hæc fe habeant, nos, quemadmodum et Suecorum regem, et fœderati Belgii ordines, ad pacem et moderata confilia magnopere hortati fumus, (adeoque redintegrari inter eos pacem atque concordiam vehementer gaudemus, nam et capita quoque illius fœderis à dominis Ordinibus tranfiniffa ad nos funt,) ita noftras effe partes duximus, noftræque amicitiæ quam maxime convenire, ut qui fenfus nofter his de rebus fit, majestatem veftram ne celaremus, (præfertim cùm, ut ita faciamus, majeftatis veftræ literis amiciffimis tam ftudiofe invitemur; id quod etiam benevolentiæ erga nos veftræ pro argumento fingulari fanè habemus atque amplectimur,) vestræque majeftati ante oculos poneremus, quantam nobis neceffitatem, qui Proteftantium religionem fequimur, di |