Page images
PDF
EPUB

gismundi clientela non mediocriter configmati funt («)..

S. VII.

Sigismundus Transfiluaniam Rudolpho caefari refignat.

[ocr errors]

Gloriofa haec Tranfiluanicae cum Hungaria focietatis initia, quae Sigismundo, eiusdem. que pofteritati ftabilem, felicemque Tranf filuaniae poffeffionem polliceri poterant, non multo post, foeda illius animi inconftantia corrupit, fpesque omnes, quas foederati conceperant, peffumdedit. Vix euoluto a nuptiis anno, Sigismundus, incertum prorfus qua de caufa, quam vulgus magicis tribuebat incantationibus, nobiliffimam coniugem vfque adeo faftidire coepit, vt illa, perfoluta dote, domum remiffa, Tranfiluaniam Rudolpho refi. gnare, alibique priuatam agere vitam in animum induxerit. Quapropter cum aurei velleris e caefaris manibus accipiendi caufa A. 1597 1597. Pragam fe contuliffet, mentem fuam eidem coram aperuit, tantaque obftinatione negotium vrfit, vt, nifi ille votis fuis morem gereret, Tranfiluaniam Polonis, aut etiam

(a) Iftuánfi lib. cit.

Turcis fe fe refignaturum minaretur. Ru dolphus etfi ignominiam cognatae fuae illatam aegre ferret, ac ex intempefta ea principatus abdicatione grauiffimas Tranfiluadise turbas fapienter profpiceret, ne tamen prouincia adeo diues in alienas manus deueniret, annuit demum inconftantis hominis pertinaciae, Oppolienfemque in Silefia ducatum eidem addixit, cum annuo L. mille aureorum ftipendio, fcripfit praeterea germano fuo Maximiliano archiduci, fupremo Caffouiae armorum praefecto vt primo quoque tem pore in Tranfiluaniam fe conferret, eamdemque vicaria potestate modéraretur interea, dum ipfe aliud aliquid de reipublicae ibidem adminiftrandae ratione' conftituiffet: verum maximo rei communis damno accidit, vt archidux, graui, diuturnoque morbo probibicus, Tranfiluâniae gubernacula adire nequiuerit. Interea Sigismundus voti damna tus, rebus fuis rite difpofitis, Tranffiluaniae gubernatione miffis a caefare legatis Stepba no Szuhai epifcopo. Vacienfi, et Nicolao Iftuánfi regni Hungariae palatini locumtenenti refignata, lectiffima denique coniuge fi premum falutata, ac cum infcripta fibi dote domum redire iuffa, vere anni 1598. Op- 1598 poliam difceffit, liberam a reipublicae curis, ac tranquillam, vt rebatur, vitam illic deinceps ducturus; ignorabat fcilicet inconftans princeps ab animi potius quiete, quam. a loco vitae tranquillitatem effe repeten dam.

4

S. VIII.

Multiplex illius inconftantia, et vitae exitus,

Vix pedem e prouincia extulit Sigismundus, cum continuo tempeftas cogi coepit, multis deinceps annis, non fine Hungariae damno, dirum in modum defaeuitura: legati, quos a caefare mitfos diximus, Szubaius, et Iftuán fus id in mandatis habebant, vt a Tranfil uaniae ordinibus fidelitatis facramentum reciperent, prouinciamque fubinde venturo propediem Maximiliano archiduci gubernan dam affignarent, tum vero in id toto conatu incumbere iuffi funt, vt Michaelem Valachiae Wayuodam, prouinciaeque primores, ho neftis quibusdam pactis, ad facrae coronae Hungaricae obfequium reuocarent, ac ad fidem fuam Rudolpho, qua Hungariae regi, obftringendam adducerent: nihil nempe ad continendos in officio Tranfiluanos oppor tunius fore exiftimabat caefar, quam fi yi cinum Valachum fidum clientem, foederatum. que haberet, cuius opera ad eos, qui res nouas moliri auderent, coercendos in prom ptu, et tuto vti poffet. Legati imperata executuri, Tergouiftum conceffere, atque ibidem Wayuodam tota cum gente his fere pactis caefari obftrinxere: Michael eiusdem ue heredes, nuncupato prius regi Hungariae fidelitatis facramento, hereditario iure Way. uodatum in Valachia obtinerent: in clientelae fignum, annis fingulis munera tranfmitte rent exftincta Michaelis ftirpe virili, pro ninciales

uinciales quidem liberis fuffragiis Wayuodas fibi legerent, fed qui a rege Hungariae confirmationem fuam petere tenerentur: belli tempore Michaeli, eiusdemue in Wayuodatu fuccefforibus rex Hungariae ftipendia V. millibus armatorum alendis fuffectura quotannis numerari curaret, denique vniuerfae Valachorum genti liberum effet religionis auitae, ritusque Graeci vbiuis exercitium, quae omnia die IX. Iunii eodem anno 1598. 1598 vtrinque fignata funt (a). Atque fic tum Valachi citra vllam difficultatem, ad S. coronae Hungaricae obedientiam rediere: non perinde res habuit apud Tranffiluanos. Cum enim Maximilianus archidux aegritudine prohibitus, prouinciae gubernacula fufcipere nequiuerit, neque Rudolphus, vt erat cunctis in negotiis cunctabundus, quidquam interea aliud de ea adminiftranda conftituerit, Tranffiluaniae autem ordines nec Chriftiernae Sigismundi coniugis, nec Szubaii, et Istuảnfii caefaris legatorum in fe autoritatem, et iurisdictionem vellent agnofcere, idoneo capite deftituti, coitiones facere coeperant. Cum multis aliis, quam caefar regiminis Tranfiluanici formam introducturus effet incertis, cum vero imprimis Botskaio, qui nullam fe deinceps in regni adminiftratione partem habiturum praeuidebat, vehementer

Vide Cl. Pray Differtationes Hiftorico- Criticas
pag. 155. et Nicolai ftuanfi Hiftor, lib. XXXI.
pag. 444.
PALMA P. III.

H

innouatio quaeuis difplicebat: eoque magis, quod potior prouincialium pars, et toti reipublicae generatim, et feorfim fingulis vtilius fore exiftimauerit, fi a proprio principe liberis fuffragiis electo, certisque legibus obftricto gubernarentur, ac quemadmodum ante, ita porro etiam intimam cum Turcis colerent focietatem. Itaque eo rerum articulo, id fibi agendum putauere, vt Sigismundum domum reuocatum, ad refumendum iterum principatum permouerent. Neque multis vrgendus erat, fuapte mobili, inconftantique animo princeps, vt qui de Tranffiluanorum in fe voluntate per occultos nuncios, et literas edoctus, fine mora itineri fe dedit atque die XX. Augufti eiusdem anni Claudiopolim peruenit, hic cum Chriftiernam coniugem difceffum tum in Stiriam parantem improuifo occupaffet,, cum eadem feu ex animo, feu ad fpeciem in gratiam rediit, atque mox a confluentibus magno numero prouincialibus, princeps proclamatus, reipubli cae gubernationem vltro fufcepit; ne autem regis Hungariae legati reftitutioni fuae intercedere, resque nouas moliri poffent, eosdem cuftodiae mancipauit. Foedam hanc inhumanitatem turpiore mox perfidia cumulauit, cum fuorum, qui iugum Ottomannicum Auftriaco anteferebant, hortatu Stephanum Quári ad Mehemetem Turcarum vezirium Tsanadini tum caftra metantem mifit-de-renouando priftinis pactis, et oneribus cum aula Bizantina foedere tranfacturum : nil enim dubitabat fore, vt Turcae eam Tranf

« PreviousContinue »