Viennam caefari referre iuffit.

Actum et

iam interea fuit cum Emerico Tököli, cui caefar oblata clementiffime venia, et bona omnia fifco prius addicta, et honores quos uis fe collaturum fidem dedit: verum omnia iam tum incaffum tentata funt, non fine maxima totius aulae caefareae confternatione; Germanicae enim copiae, quarum pars potior in fortalitiis excubabat, ne triginta quidem armatorum millia efficiebant, quibus clariffimus eius aeui bellidux Carolus Lotharingiae dux praeerat. Sed neque

ex Hungaria, atque Croatia in communi il. la perturbatione tantus, quanto opus erat, miles tam cito conferibi, colligique poterat. Itaque caefar fuis diffidens viribus, publicas ad implorandam Diuinam opem preces inftituit, dimiffisque ad vniuerfam Europam nunciis, Chriftianorum principum auxilia eo ardentius, fidentiusque implorauit, quod certo compererat, vezirium recta ad oppuguandam Viennam tendere, a cuius vrbis falute totius imperii Germanici falus penderet.

§. XVII.

Turcarum ad Viennam clades, et fecunda vbique caefaris fortuna.

Die fecunda Iulii eiusdem anni vezirius Viennenfi vrbi copias fuas circumfudit. Quanta fortitudine, et conftantia eamdem Erneftus Rudigerus C. a. Stabremberg bime

!

ftri integro, vfque dum Chriftianorum prin.
cipum auxilia aduenirent, propugnauerit,
non eft noftri inftituti hic loci defcribere.
Adfuit interea in obfelfae vrbis auxilium
Joannes IIE. Sobieszki rex Poloniae, cum
viginti fex Polonorum millibus, quem Inno-
centius XI. pontifex domui Auftriacae addi-
ctiffimus, eo feliciter confiliis fuis pertra-
xerat, vt, miffo nuncio foederibus Gallicis,
arctiffimam cum Leopoldo caefare inierit ami-
citiam. Venere etiam fub idem tempus Sa-
xoniae, et Bauariae electores, multique a-
lii Romani imperii duces, atque principes
fuis cum copiis, quorum omnium acceffio-
ne Chriftianorum exercitus ad feptuaginta
armatorum millia excreuerat. Itaque Caro-
lus Lotharingus habito cum ceteris principi-
bus militari confilio, nihil porro exfpectan-
dum ratus, die XII. Septembris hoftes nihil
minus,
, quam praelium exfpectantes totis vi-
ribus aggreffus fuit; poft atrox plurium ho-
rarum certamen, Turcae multis fuorum mil-
libus defideratis, relictis caftris, et impe-
dimentis omnibus, in effufam fugam abiere.
Inicium hoc Leopoldi M. victoriarum eo lae-
tius fuit, quo magis inexfpectatum, vt in-
telligas, Deum eo potiffimum tempore opi-
tulari, quo humana praefidia omnia abelle
videntur. Accepto tam illuftris victoriae
nuncio caefar Lincio, quo fe vniuerfa cum
familia interea receperat, Viennam rediit,
tum vt cladis veftigia fuismet intueretur o-
culis, tum vero, vt principibus, qui fibi
tam prompte fuppetias túlerant, debitas co-

ram ageret gratias, praefertim autem Ioanni regi Poloniae, qui caefari per eam occa fionem remotis arbitris familiarius colloqui, prioraque foedera nouis addictis pactis innouare, conftabilireque cupiebat. Quo tempore non leuis inter aulae miniftros exorta fuit difceptatio, de modo, quo Leopoldus falua fua Romani imperatoris dignitate, Polonum regem ad fe venientem deberet accipere. Cum diuerfa fuadentium rationibus caefar ambiguus animo haereret, quaeftionis decifio ad Carolum Lotharing um delata fuit, is tam leui de re, a grauiffimis viris eo temporis articulo difceptari aegre ferens, repofuit: illud quam maxime conuenire, vt caefar in Ioannis regis, velut amici optimi, amplexus rueret, ficque gratitudinem fuam eidem teftaretur. Ceterum victoriae huius fructus fuere laetiffimi: Carolus enim Lotharingus fugientium veftigia premens paucis poft diebus vezirium eum octo millium caede ad Párkán profligauit, mox Strigonium, multaeque arces vicinae in victorum venere poteftatem. Anno infequente Buda, fed irrito conatu obfeffa, Vilfegradum tamen, et Vacium receptum, Turcaeque repetitis cladibus fuere profligati. In fuperiore quoque Hungaria Caffonia, Eperiefinum caefari portas aperuerunt. Nobiles etiam earum partium, Tökölio valere iuffo, ad caefaris obedientiam redierunt. Porro ad feditionem hac ratione exftinguendam plurimum Turcae ipfi contulere, dum fe a Tökölio ad infauftum id bellum caefari inferendum pertractos fuif

fe indignati, hominem finiftrae fuae fortunae autorem in vincula coniecerunt, hoc. que facto in eum errorem induxerunt conjuratos, vt pro certo creditum fit, Tököli um aut praelio aliquo occubuiffe, aut per Turcas ipfos laqueo elle praefocatum; ferius deinde errorem fuum dedocti, Tokolium libertati reftitutum cum copiis ad tentandam iterum fortunam expediuere. Verum fera iam fuere intereuntis potentiae Turcicae moliminia, nemo enim iam tum erat, qui Tokölio cum capitis, et fortunarum periculo deinceps adhaerere, in animum vellet inducere.

§. XVIIL

Buda recepta.

ཟླའ

Illuxit demum fauftiffimus Hungariae, toti1686 que reipublicae Chriftianae annus 1686. quo Buda regni metropolis poft 146. annorum feruitutem, propitio Numine in libertatem eft afferta. Hoc vnum iam erat in votis caefari, quod a nobiliffimae vrbis poffeffione totius regni falus penderet. Itaque vouit, fe illum diem, quo Buda potiretur, Diui Stephani protoregis honoribus in perpetuum confecraturum. Interea Carolus Lotharingus feptem Brandeburgorum, et quatuordecim Hungarorum millibus refecto exercitu, die XVIII. Iunii e. a. vrbem, arcemque circumuallauit. Maximilianus Bauariae elector, cui

optio data, ex Diui Gerardi montis latere: Lotharingus e radice montis Diui Rochi oppugnationem inter fe partiti funt. Difficilis diu erat oppugnatio, quod proftratis licet continua machinarum bellicarum verberatione moenibus, affultum tentare aufi Chriftiani, non fine multa caede conftanter fint reiecti. Nec parum, oppugnantibus moleftiae, curarumque faceffiuit vezirius, cum fexaginta mille armatis in obfeffae vrbis tutelam appulfus: quem poftquum memorabili praelio Lotharingus profligaffet, die II. Septembris fub fextam vefpertinam generalem affultum verfus portam Viennenfem imperauit. Dubio diu Marte dimicatum eft, ob incre dibilem obfefforum fortitudinem, atque conftantiam, quibus omnibus fixum, ratumque fuit prius occumbere, quam locum Chriftianis dedere. Verum vbi Chriftiani in muros feliciter eluctati, maiore numero vrbem fubiere, Turcae vna cum loci gubernatore in orbem collecti, dimicandum inter omnes ad vnum funt necati. Cafu gubernatoris confternati pauci, qui adhuc fupererant, cum imbelli aetate, et fexu in regiam arcem fe recepere, qui fubinde ollata fibi a Lotbaringo vitae gratia, victorum clementiae fe fe permifere. Quis tum Caroli Lotharingi, Maximiliani Bauari, et ceterorum ducum, atque militum laetitiam explicet ? maxima tamen folatii pars ad Hungaros pertinuit, quorum non leue fuit ad victoriam momen tum, qui cum alias, vbi ardua, difficilisque fuit aggreffio, fortitudinem fuam pro