in formula fuccefforis mentio facta. Iofephus exilium, vbi parce admodum fubminiftratis fibi a Parifina aula ftipendiis vfus, vitam 1735 vfque ad diem VIII. Aprilis A. 1735. produxit, culpa fua infelix; nam cum oblatam fibi tam a Iofepho, quam a Carolo VI. gratiam amplecti fat longo tempore neglexiffet, generalium comiciorum autoritate A. 1715 1715. vt patriae hoftis, honorum publicatione, et perpetua infamia notatus fuit (a). Ceterum mox a confecta Szathmarini pace, pihil antiquius habuit Pálfius, quam vt con, foederatum militem, accepto prius fidelita. tis iuramento, fine mora ad arma deponenda, laresque fuos repetendos adigeret: in binis quippe caftris prope quinquaginta ar matorum millia in vnum collecta numerabantur , quos inter duodecies mille delecti pedites Rákotzii, armis affatim instructi, arteque militari egregie exercitati eminebant, vt adeo non tam copiarum paucitati, aut apparatus bellici penuriae, quam ducum imperitiae adfcribendum fuerit, quod confoe derati tam florente cum exercitu exiguas caefaris in Hungaria copias toto eo bello fupe. rare, profligareque nequiuerint. Quapropter cum Palfius, nec immerito, vereretur, ne didita forte Iofephi caefaris obitus fama, Rákotzius, et Bertsényius in Hungariam reuolantes exercitu illo, vna adhuc collecto, abuterentur, ruptaque nullo negotio pace, bellum recrudefceret, prudente fane confilio (4) Caroli VI. decreti I, art. XLIX. LII. et Eil, milites, queis porro in armis feruiendi erat animus, caefareis fignis, copiisque adfcripfit: ceteros autem omnes, nulla interpofita mora, domum redire" iuflit, Hunc in modum diuturna illa tempeftas, quae armis frangi non potuit, optata demum, gentique Hungaricae vtiliffima pace diffipata fuit. Tametfi autem tranquillitatis refti tutae laudem iure fibi vendicet Iofephus imperator, fructibus tamen illius frui non potuit, e maliguis variolis in ipfo aetatis flore die XVII. Aprilis A. 1711. exftinctus. Pri. 1711 usquam animam ageret, Mariam Eleonoram auguftam matrem, vitae probitate, prudentiaque fpectatiffimam ditionum omnium gubernatricem conftituit, quam ei dignitatem Carolus quoque in Hifpania abfens, calculo fuo roborauit, atque domum redux, et pacem Szathmarienfem ab eadem fubfcriptam, et cetera omnia a morte Iofephi per eanidem acta folenni ritu confirmauit. Mors porro Iofephi caefaris eo acerbior accidit omnibus, quo breuiore tempore rerum potitus fuit, vt os tenfus potius terris, quam conceffus videretur. Fuit is ftatura mediocri, vultu autem, et totius corporis conformatione adeo elegante, vt omnes ante fe principes Auftriacos formae praeftantia fuperalle diceretur. Maieftatem rara comitate, ac in omne hominum genus facilitate temperabat, vt magis amaretur a fuis, quam timeretur. Ingenii, iudiciique vi tanta pollebat, vt grauiffima, et maxime inuoluta negotia, quam celerrime ad fundum vfque penetraret, aptif fimaque et locis, et temporibus in promptu refponfa daret. Aliena confilia audiebat perlibenter, regere tamen malebat, quam regi: vt adeo aulae adminiftri non ea, quae vellent, fed quae fummo imperanti placuerant, agere cogerentur. Iuftitiam fere femper benigni tate leniebat, grauiter etiam offenfus numquam implacabiles concepit iras: ab omni partium, aut nationum ftudio alienus, candido, apertoque in commune fubditorum populorum bonum ferebatur ftudio. Ad difciplinarum, quae principibus etiam neceffariae funt, cognitionem, plurimarum linguarum notitiam adiecit, vt cum fingulis fubditis gentibus proprio loqui noffet idiomate. Decimo octauo aetatis anno Latine, Germanice, Hungarice, Bohemice, Italice, Hifpanice, Gallice promte et fcribebat, et loquebatur. Tantus igitur cum effet Iofephus, merito ab Hungaris deploratus fuit, qui toto fexenna lis regiminis tempore, ciuili bello implicitum, nonnifi ab eius obitu, quantum principem amififfent, fentire coeperunt. Coniugem habuit Wilhelminam Amaliam, Ioannis Friderici Hannouerani ducis filiam, ex qua geminas fuftulit filias: alteram Iofepham Au gufto II. electori Saxoniae, et Poloniae re- 8 CAROLVS III. REX XLVIII, A. C. 1711. §. I. Regni Hungarici bereditariam poffeffionem Stabilita iam apud Hungaros auguftae ma |