tam accommodant. Longum foret, li cempla innumera a Maria Theresia condita , libera. # literque dotata commemorare vellenius, il lud tamen vpum praeterire non poffumus, quod facram Diui Stepbani primi Hungariae regis dexteram, poft duorum prope feculorum exilium, Ragusa domum reduxerit, ean. demque in splendidi operis facello, palatinae ecclefiae Budenfi adfito, collocauerit, ac perpetuae gentis Hungaricae venerationi ibi. dem patere voluerit (a). Neque dubitandum eft, Diuum protoregem poftrum pro gentis illius , quam ipfe a gentilibus super. ititionibus abstractam, ad veram fidem adduxerat, incolumitate, perpetuaque felici. tate in coelis apud Deum deprecaturum. Theresiani regni felicitas, et gloria. Hae fere fuere Mariae Theresiae per vitam omnem occupationes, vt pene ceterorum lubditorum populorum oblita in folam Hungarorum felicitatem intendille videretur : cumque in excolenda , ac ad fummum florem euehenda Hungaria, arduum, difficileque hoc (a) Consule cl. Georgii Pray differtationem de facra Diui regis Stepbani dextera editan). opus a radice quasi aggressa, idoneis, oppor. tunisque mediis summa constantia vfa fuerit, non mirum eft, eam omnia fere ad exitum perduxisse, quae in ipfo sui regni exordio fibi efficienda proposuerat. Certe paucorum annoruin (patio Hungaria longe diuerfam a priore formam induit, ac in vniuersa sentien. di, viuendique ratione incredibilis apud omnem fexum, aetatem, er ordinem com. mucatio facta fuit; exstincto pedetentim na. tionali odio, mira Hungaros inter, et ce. teras Auftriacas nationes amicitia, animorum. que vnio vigere coepit, eaque iam et pro. barent ipli, et expeterent, quae maiores sui tamquam a moribus, inftitutisque veteribus aliena deteftari consueuerunt; profligato ocio, discordiis domesticis, et malis, quae inde consequi solent, omnium voluntates ad communem patriae felicitatem procurandam funt excitatae; reflorefcentibus fcientiis, abolitoque fenfim veteri viuendi more, artes quoque omnes ad exteriorem regni culturam facientes feliciter refloruere. Innumeris coloniis in Hungariam deductis, foedam illam solitudinem, quam diuturna Turcarum serui. tus inuexerut, prope iam sublatam cernimus, oppida , vrbesque suis e ruinis renascentes et populi frequentia , et aedium fplendore magnis in dies crefcunt incrementis : re. guum omne elegantiflimis vbique excultum eft palatiis, poftquam antiftites absterso priori fqualore, quae adhuc defiderabantur, templa Deo, fibi autem, et succelloribus suis idoneas aedes vbiuis fere ad apicein addu. 0:17 licacibus intuemur. Ex quibus omnibus com, xere, ac praeterea quamplurimae illustres familiae palatia exteris ipfis admiranda posuere. Ipfa demum res ruralis, et agraria augustae principis curis in meliorem ordiTIe nem, vtilitatemque reuocata fuit. Ne autem fubditi ruricolae vltra aequum , iuftumque per heros suos premi, ficque in egestacem bisa redigi aliquando poffint , quid per illos de inceps dominis praeftari oporteat , certa , stabilique lege definiuit. Fines Hungariae ist; tam oppidorum Scepufienfium , quam bana. 1, D1 tus Temesienfis, et partis Moldauiae accele : fione non mediocriter creuere, magis autem 2 mu" Gallicia, ec Lodomeria iure poftliminii viuque vt dicata. Rebus denique omnibus domi rite che constitutis, crescente iam vbique populi ins, q* dustria , ne Hungari commercii cum exceris note faciendi opporcunitatem fibi deelle, pollent conqueri, Maria Theresia vrbem Flumen, e. nüs, iusque porcun, et toţum territorium Flumia se, o nense Croatiae adiecit, ac cum Hungaricis pareguis in vnum corpus redegit. Quae comis mercii Hungarici inicia prouide tum iacta, maidzis ximis iam hodie augeri incrementis, et vti CUNNIS uspendio recenfitis luculente intelligi poteft, is Hungariae fub materno augustae Mariae Theusia refiae regimine felicitas, et gloria, ad quam fiue conferuandam, fiue altius prouehendam, fingulari Dei beneficio factum eft, vt inde a conclufa Belgradi pace, tranquillam, beatamque ducerenus vicam, neinoque hoftium vnguam limites regni noftri lacefliuerit:quae enim bella interdum in augustam domum Au. Itriacam suscitata sunt, procul ab Hunge. . que apparatu bellico omnes ante fe Austria . eae domus principes, quam longiflime supera. uerit. Porro vt ducuin suorum virtutem bel . licam et praemiaret , et accenderet , poft il. luftrem victoriam de Friderico rege Boruffiae 1757 die XVIII. lunii A. 1757. ad Chocemitz Daunio, et Nádasdio ducibus reportatam , in. fignem equitum ordinem ab augusto pomine fuo Theresianum dictum, inftituit, ad quem nulli , nifi qui euidentia heroicae virtutis edidillet specimina, pateret aditus. Quanto i denique in pretio totum militarem ordineni, cuius fide, virtuteque se, prouinciasque suas aduersus multiplices hoftes praeclare defen fas 'meminerat, per omnem vitam habuerit, vel inoriens luculenter testatuni reliquit, dum toti exercitui mensis vnius stipendium de allodialibus facultatibus fuis numerandr my vltimis tabulis legauit. LP S. XIII, Nonnulli aduerfae fortunae ictus. His igitur adminiculis fingulari Numinis be. 51 neficio creuit Theresiani regni felicitas, creuit auguftae temporum noftrorum repa. ratricis gloria, cui cumuli inftar acceffit pulcherrima illa augustae fobolis corona, non in hereditariarum folum prouinciarum , verum etiam totius Europae fpes maximas fe. licissime educta. Quamquam haec omnia multis aduerfae fortunae ictibus, Christiane fortiterque toleratis , faepius interpolata e Carolum VI. patrem, nondum termis nata cum Turcis pace, in maximo belli re, nascituri periculo amisit, auitumque folium aere , militeque deftituta conscendit, vt adeo prodigii inftar habendum fit, quod plu. rimis Europae principibus, ad diripiendam eius hereditatem coniuratis, tot hoftibus fola resistere bellum tam difficile tamdiu rant. |