Page images
PDF
EPUB

tate confirmatum, Békefiique factionem diminutam fenfit, Maximilianum caefarem interpellauit, vt de iuramenti a fe praeftiti rigore aliquid remitteret, ac faltem perpe tuum fibi relinqueret Wayuodatum, aperte denuncians, potiores Tranffiluaniae proceres Turcarum patrocinio fretos, feditionem faeturos, vbi primum comperiffent, a caefare temporariam folum, ac certis limitibus circumfcriptam poteftatem conceffam effe illi, quem ipfi perpetuum, fummoque cum imperio praefuturum principem fibi elegiffent: Turcas pariter minime patfuros, vt Tranffil, uania a focietate fua auelleretur. Quibus, aliisque rite expenfis, Maximilianus tempori cedendum putauit, priuata itaque pactione inita, cauit, Báthorio perpetuum fore Way. uodatum, modo is, quoad per Turcas liceret, fidelem fe S. coronae clientem exhiberet: aliud infuper, quod Stephanus Báthorius de domo fua in principatu apud Tranffiluanos conftabilienda follicitus magnopere cupiebat, indulfit, vt Chriftophorum fratrem germa num,fibi Vice-Wayuodam adfcifceret,magiftra tusque prouinciae, ac praefidiorum praefecti omnes vtrique fidelitatis facramentum nuncu parent: ea tamen lege, vt Stephano Way uoda demortuo tota Tranffiluania, nulla interpofita mora, ad regis Hungariae iurisdi ctionem rediret. Ita tum conuentum, minime tamen poftea obferuatum fuit: poftquam enim Stephanus de Báthor A. C. 1576. Polo- 1576 niae corona potitus, Maximilianum eapropter hoftem expertus eft, affumto Tranffilua

.

[ocr errors]
[ocr errors]

niae principis titulo, Chriftophorum fratrem vice fua Wayuodam illic conftituit, rurfusque effecit, vt huic filius Sigismundus in dignitate fuccederet. Atque fic nouis femper enafcentibus obftaculis, fapientiffimi caefaris, ad reuocandam in obfequium S. coropae Tranffiluaniam, conatus inutiles euaferunt (a),

§. IX.

Gentis Hungaricae querimoniae.

Si diffidia Polonicae coronae caufa exortá demas, tranquillum cetera regnum habuit 1567 Maximilianus: quae enim A. C. 1567. cum Turcis pax inita erat, eamdem Selimi fuccef1575 for Amurathes A. C. 1575. rurfus in octen pium confirmauit, tam longae igitur quietis tempore Maximilianus in id incubuit vt regnum tot calamitatibus oppreffum erigeret, id quod e VII. decretorum ab eo editorum articulis nullo negotio colligitur, Ceterum euitare non potuit, quin eorum, quibus reipu blicae adminiftrandae cura commilla erat, culpa nonnulla fierent, quae genti Hungaricae veteris moris ftudiofae difplicerent, Nos prae

() Haec vide apud Istuáafi lib. XXIV. et XXV. Bethlea lib. VI.

[ocr errors]

cipua querimoniarum capita e publicis regni conftitutionibus defumta huc adfcribemus : aegre itaque ferebant Hungari, regni nego. tia in confilio bellico, camera, et cancellaria Germanica tractari, nullumque e confi liariis Hungaris in confilium adhiberi, man data regia idiomate Germanico, forma inufi. tata per ea, quae diximus, dicafteria in Hungariam mitti(a): belliduces, tribunos, alios. ue praefectos militares tantum fibi iurisdi ctionis vfurpare, vt cum de aliis caufis ciuilibus, tum vero de juribus poffeßionariis fententiam ferant, non fine graui ordinario. rum regni tribunalium iniuria (b): a praefidiorum capitaneis, et militibus hibernantibus, qui ciuibus fecuritatem praeftare deberent, incolas miferum, in modum exagitari, omnique iniuriarum genere affici (c); nobili tas fpeciatim querebatur praeter alia ordinis fui praerogatiuis contraria, id a regiorum bonoruin adminiftratore introductum nulli liceret propria etiam vina diuendere, nifi perfolutis prius a quouis vafe VI. florenis Hungaricis (d), praeter palatini dignitatem prope abolitam, alios etiam regni ba ronatus pluribus annis vacare: (e) ampliffima familiarum exftinctarum, aut ob infideli

vt

(4) Decret. II. art. XL. Decret. III. art. XXXVII. (b) Decret, H. art. XLI.

(c) Decret II. art. II. Decret. III. art. XLIV. ́ (4) Decret. II. art. XXXVIH.

Decret. III. 'art. XXXVII. Iftuánfi pag. 325.

tatis notam ad manus regias deuoluta bona: quae LXVII. arces, et dominia efficiebant (a), aerario regio nullo difcrimine addici, neque iam more, inftitutoque veteri bene de rege, patriaque meritis conferri, id quod eo acerbius eis dolebat, quod ipfi, praeter alia pro communi falute onera, a fingulis centum colonis tres equites conftanter aere fuo alere cogebantur (b). Denique et illud difplicebat religionis auitae tuendae ftudiofioribus, quod, vt vacantium epifcopatuum, beneficiorum ecclefiafticorum fructus eo diutius fifcus 'retineret, eadem longa annorum ferie vacare fint permiffa, praefertim autem laurinenfis epifcopatus, cuius prouentus Zacharias Delpbinus cardinalis, abfens percipiebat (c). Haec fere fumma querelarum fuit, quibus Maximilianus,quoad licuit, remédium attulit: nominatim autem militum licentiam correxit, ad cancellariam autem Hungaricam geminos viros adlegir, alterum e facro, e profano or dine alterum: verum, vt palatinum crearet, induci non poterat, quin potius, Ferdinandi parris exemplo, eius officii munera obituros locumtenentes regios, plerumque Strigonienfes archiepifcopos nominauit.

(a) Epitome Timonis ad A. C. 1569. (6) Decret. I. art. XV,

(e) Decret. II. art. XXXV.et VI.Decret.IV. art. VIII,

1

§. X.

Rudolpbus, caefaris primogenitus, vnanimi confenfu coronatur.

Etfi porro caefar, iuftis fortalle de caufis, non omnibus fuorum poftulatis deferendum putauerit, promptiffimos tamen ad omnia, quae imperabat, voluntatique fuae obfequentiflimos conftanter expertus fuit. Patuit hoc maxime in Rudolphi primogeniti electione, ac inauguratione. Cum enim A. C. 1572. Polonium 1572 ad comitia conueniffent regni ordines, confiderata Hungariae, tot ditionibus iam mutilatae, quotidianisque caedibus prope in folitudinem redactae imbecillitate, clare intueri coeperunt, quantum ad communem falutem interellet, regnum fuum ceteris Auftriacae domus prouinciis copulatum, ab vno principe gubernari. Itaque mifla ad caefarem legatione, maiorem in modum orauere, vt, quoniam omnium vota in Rudolphum archidu cem confpirauerant, ratam habere vellet illius electionem, diemque opportunum coronationi peragendae praefigeret (a). Caefar mentem fuam ab Hungaris occupatam laeta

[ocr errors]

ad diem XXV. Septembris ordines regui iterum conuenire iuffit, quo Rudolphus eodem anno, ab Antonio Verancio Strigonienfi archiepifcopo locumtenente regio inauguratus, folitam de tuendis legibus, ac ordinum prae

(e) Decret. IV. art. II. et III,

« PreviousContinue »