: nitateque tractentur. XI. Negotiatores, et mercatores vtriusque nationis mutui in vtroque imperio commercii exercendi iure, li. bertate, fecuritateque gaudebunt: omnibus nullo difcrimine cuiuscumque nationis caefareis fubditis liberum erit terra, marique pro priis etiam cum nauibus omnes imperii Ot tomannici prouincias, et ditiones quaeftus faciendi caufa adire, modo infignibus, et literis caefareis pro recepto hucufque more finc prouifi, eo tantummodo vectigali, quod ad hoc vfque tempus vfitatum erat, perfo luto, plenam mercium feu coemendarum, feu diftrahendarum vbiuis habebunt poteftatem, omnique ratione protegentur, ne quidquam eis moleftiae a quoquam inferatur immo vero eaedem prorius praerogatiuae, quibus eeteri Chriftiani a tributis exempti, et nationes Ottomannis amicitiae foederibus coniunctae, fpecialiter autem Galli, Angli, et Hollandi in ditionibus Ottomannicis hucufque fuere gauifi, caefareis quoque fubditis negotiatoribus eadem prorfus cum fecuritate, libertate, et iure conceffae effe cenfeantur, Confimili ratione Ottomannicae portae fubditi mercatores, cum quaeftus caufa caelareas ditiones fabiuerint, conftanti fauore, protectioneque defendentur. Algerientibus, Tunetanis, et Tripolitanis, ceterisque, qui. bus expedit, feuere interdicetur, ne feu pacis huius conditiones, feu alios tractatus feorfim factos quocumque fub praetextu aufint infringeee. Dulcignotae pariter in mari Adriatico efficaciter coercebuntur: ceteri de mum imperii Ottomanici fubditi omnes a facienda piratica, ab inuadendis caelareis nauibus mercatoriis, ac damnis inferendis pro poteftate prohibebuntur: hunc in finem triremibus, nauigiisque fuis fpoliatis, nouas alias conftruere vetitum erit: quoties praeterea paceni infregerint, praeter mercium et captiuorum reftitutionem, illatiue damni compenfationem, ad legum rigorem quam feueriffime punientur. XII. Quoad commer cium Perficum fancitum eft, vt caefaris fubditi negotiatores fecundo Danubio, ac fubinde per ditiones Turcicas in Perfiam vfque quam liberrime commercari poffint, neque ad amplius vectigal, quam cuius fuperiori articulo mentio facta eft, pendendum fint obftricti. Perfae pariter negotiatores cum commercii caufa in caefareas ditiones commigrauerint, aut inde redierint, in fuo per imperium Turcicum tranfitu, nullo praetextu plus, quam quinque a centum, ac infuper modicum eum cenfum, qui Veftia dicitur, foluere cogentur. XIII. Quamuis pax haec optima plane fide conclufa fit, vt tamen ea, quae de limitibus fanciendis conftituta erant, plenum fortiantur effectum, intrá menfis v. nius fpatium, vtrinque nominabuntur commif farii, viri experti, fideles, et pacifici, qui commodo aliquo in loco vna conueniant, limitesque praecedentibus articulis defignatos, per metas fuis locis erectas difcriminent. XIV. Defigendae hac ratione per commilla rios metae fancte vtrinque, ac religiofe ob feruabuntur, quin vllo colore easdem liceat mutare, mutare, extendere, aut alio transferre. Neutra pars in alterius ditionis fubditos iurisdictionem exercere, ab eisdem tributa pro praeterito, aut futuro tempore exigere, aut alia denique ratione eosdem diuexare aufit. XV. Ad difceptationes, contentiones, et difcordias, quae limitum definiendorum caufa aliquando enafci poffent, in futurum prae cauendas, quoties circa hos quaeftio aliqua enata fuerit, vtraque ex parte aequali numero commiffarii denominabuntur, viri graues, honefti, prudentes, experti, et pacis ftudiofi, qui aequali cum comitatu, idoneo aliquo loco congreffum habeant, lites de limitibus fufcitatas feorfim fingulas diligenter difcutiant, decidant, et amice componant. Porro ad ea, quae mutuo confenfu per eos ordinata fuerint, obferuanda vtriusque partis fubditi grauiffimis fub poenis obftringantur. Quodfi autem per delectos commillarios lis nullatenus terminari poffet, eadem ad prin cipes ipfos referatur, per eosdem amice ac intra breuiffimum temporis fpatium diri menda. In his denique, aliisque fimilibus congreffibus fingularia certamina, et duella feueriffime fint interdicta. XVI. Summa feueritate vtrinque prohibebitur mutua ditio num tam aperta, quam clandeftina inuafio, aut depopulatio, cuius articuli transgreffores vtrauis in parte intercepti in carceres coniicientur, ac per loci iudices pro delicti grauitate plectentur. Res per eos ablatae fumma cum diligentia conquifitae iis, ad quos pertinent, ex affe reftituentur. Quodfi in L1 PALMA P. III, adminiftranda circa hoc genus criminum iu. ftitia alterutrius partis locorum capitanei, aut gubernatores negligentes fe praebuerint, non modo dignitatis, verum etiam vitae, et honoris amiffione puniantur. XVII. Si pa cem hanc, et amicitiam nunc conclufam, quod Deus auertat! rumpi aliquando contingeret, vtriusque imperii fubditi in limitibus degen. tes tempeftiue admonendi erunt, vt liquida debita fua colligendi, fe feque ad tutiora loca recipiendi fpatium nancifcantur. XVIII. Vetitum fit alterutrius partis facinorofis, aut rebellibus afylum, refugiumque concedere: hi non fecus ac fures, et latrones omnes, alterutra a parte, in qua videlicet reperti fuerint, intercipi, fuppliciisque affici poterunt. Partis vtriusque capitanei, aut guber natores graui fub poena obligati erunt ad loca, vbi idmodi fcelerati latitarent, fibi in. uicem detegenda, atque communicanda. Neutri demum parti permiffum erit, id hominum genus, quos haidones appellabant, in limitibus pati, qui nullo prouifi ftipendio, rapto folum viuere confueuerunt. XIX. Vt quidquid limitum fecuritati, quietique mu tuae quoquomodo obeffe poffet, efficaciter remoueatur, Hungaris, qui fe a legitimi principis fui, Rákotziani videlicet belli occafione, obedientia fubtraxerant, afylumque fubinde apud Turcas impetrauerant, procul ab Hungaricis finibus in remotioribus im. perii Turcici locis. fedes affignabuntur, Id tamen eorum vxoribus indulgebitur, vt ad maritos libere venire, eisdemque cohabita re poffint. XX. Ad firmandum vberius, ftabiliendumque praefentis pacis, et amicitiae tractatum, primo quoque tempore legati cum muneribus vtrinque mittentur, aequali vtrobique honore, et vfitatis hucufque ce remoniis excolendi. XXI. In vtraque aula. tam caefarea Viennenfi, quam Ottomannica idem prorfus, qui praecedentibus tempori bus confuetus erat, legatos mutuo recipi endi, honorificeque habendi ritus deinceps quoque obferuabitur. Caefareis oratoribus, internunciis, ac eorum domefticis licebit eo, quod ipfis libuerit, amictus genere vti. Miniftri caefaris feu legati fint, feu incernuncii, feu negotiorum tantummodo curatores, cunctis iis priuilegiis, iuribus, et immunitatibus gaudebunt, quibus ceterarum aularum portae Ottomannicae amicaruni miniftri fruuntur: immo vero ob imperialis dignitas tis eminentiam cereris etiam anteferentur. Liberum eis erit, proprios habere interpre tes, nuncios, item et tabellarios, quo et quando opus videbitur, expedire. Cunctis. denique ab aula Viennenfi ad portam Ottomannicam proficifcentibus tam in itu, quam. in reditu omnis ad iter faciendum fauor, commoditas, et fecuritás praeftabicur. XXII. Tractatus praefentis articuli, et conditiones per ipfos contrahentes principes quantocyus vtrinque confirmabuntur: ipfa autem folennia pacis vtrinque ratihabitae diplomata intra menfis vnius fpatium, per oratorem Gallicum, qua regis Chriftianiffimi nomine pacis arbitrum, pro more permutabuntur, par |
